Από τη λίμνη των κύκνων στο βάλτο των Ευρωπαίων

Απ’ όπου και να το πιάσεις βρωμάει, πολύ. Ακόμα και τη μύτη σου να κλείσεις δεν μπορείς να το αποφύγεις, θα σε διαπεράσει. Παρακολουθώντας τα πολιτικά σε συνδυασμό με τα πολιτιστικά, η εικόνα όσον αφορά το δυτικό κόσμο, την Δύσιν εις την οποίαν ανήκομεν και ημείς, ήταν γκρίζα, αλλά τώρα έχει γεμίσει λεκέδες. Άλλοι το διαισθάνονταν ότι κάτι πάει πολύ φάλτσα, άλλοι το απεύχονταν κι άλλοι αγρόν ηγόραζαν. Τώρα, όμως, αποκαλύπτονται όλα και κάθε κατεργάρης στον πάγκο του.

Δεν είναι αυτές γνήσιες δημοκρατίες. Είναι συστήματα δημοκρατικά μέχρι το σημείο που εξυπηρετεί τις κυρίαρχες ελίτ. Κι όσο εξυπηρετούσε τις ελίτ ή όσο πιέζονταν από τα κινήματα να δίνουν παροχές και να επιτρέπουν δικαιώματα, η δημοκρατία τους ήταν ελκυστική και λειτουργούσε κατευναστικά σε σχέση με τον προπολεμικό φασισμό που δέσποζε απ’ άκρη σ’ άκρη στην Ευρώπη. Όμως, αυτά τα εν μέρει κατά τον τύπο και εν μέρει κατά την ουσία δημοκρατικά πολιτεύματα, ήταν συγκεκριμένου σκοπού, ορισμένου τόπου και χρόνου. Ήταν σκευάσματα της ιστορικής περιόδου. Ικανοποίησαν τις ανάγκες του καπιταλιστικού συστήματος για ορισμένη διάρκεια και συγκεκριμένες συνθήκες. Τώρα η περίοδος αυτού του μοντέλου αστικής δημοκρατίας τείνει να λήξει εκφυλιστικά. Και γι’ αυτό είναι πια καιρός να πάψουν οι άνθρωποι με δημοκρατικές προδιαθέσεις να μιλούν ανεκτικά γι’ αυτές τις οιονεί δημοκρατίες.

Αν προσπαθήσει κανείς να αποτραβηχτεί λιγάκι, γιατί ζούμε μέσα σ’ αυτό το πλαίσιο, απολαμβάνουμε τα όποια αγαθά του και έχουμε αποκτήσει ισχυρές εξαρτήσεις, θα δει καθαρότερα αυτό που πραγματικά ισχύει κι αυτό που συμβαίνει πίσω από τη βιτρίνα που θολώνει. Κοιτώντας εξ αποστάσεως τη Δύση η κατάσταση δεν είναι ευχάριστη. Σαν να μην έφταναν όλα τ’ άλλα που στράβωσαν, οι ελίτ κήρυξαν τον πόλεμο και στη Ρωσία χωρίς η Ρωσία να τους έχει επιτεθεί, χωρίς να τους έχει απειλήσει, χωρίς να τους έχει εκβιάσει με αυτά που τους παρέχει. Την ενέργεια, το σιτάρι, το αλουμίνιο κι οτιδήποτε άλλο τους προμήθευε. Και πρόκειται για κανονικό πόλεμο δικό τους. Κι ας κρύβονται πίσω από το δάχτυλό τους. Μια μεγάλη μερίδα στις κοινωνίες, βυθισμένη στον εφησυχασμό, την αδιαφορία και την παραπληροφόρηση, μπορεί να μην το συνειδητοποιεί ή να μην θέλει να το παραδεχτεί επειδή οι περισσότεροι άνθρωποι έχουν συνηθίσει να συνδέουν τον πόλεμο πάντα με μπότες στο έδαφος, δηλαδή boots on the ground που λένε οι Αμερικάνοι, με τη φυσική σωματική παρουσία δικών τους στρατιωτικών δυνάμεων στα μέτωπα του πολέμου.

Proxy

Αλλά οι αποικιοκρατικές δυνάμεις πάντοτε χρησιμοποιούσαν άλλους, σκλαβωμένους ή εξαρτημένους, για τους πολέμους που έκαναν. Ένα καλό παράδειγμα είναι ο πόλεμος που πήρε πάνω του ο Σαντάμ Χουσεΐν όταν τον χρησιμοποίησαν οι ΗΠΑ εναντίον του Ιράν λίγες βδομάδες μετά την εκδίωξη των Δυτικών από την Τεχεράνη, με την επανάσταση του Χομεϊνί, το 1979. Μετά την αποκαθήλωση του Σάχη που κυβερνούσε ελέω θεού από τότε που ανατρέψανε τον εκλεγμένο Μοσαντέκ επειδή δεν έκανε τα χατίρια των Αμερικάνων και Άγγλων για τα πετρέλαια, εξόπλισαν τον Σαντάμ μέχρι το λαιμό, του υποσχέθηκαν ότι θα κρατήσει τα εδάφη και τα κοιτάσματα πετρελαίου που θα κατακτήσει και τον έστειλαν να πολεμήσει τους Ιρανούς. Αυτός ήταν ένας κλασικός πόλεμος δι’ αντιπροσώπου, ένας proxy war.

Στο τέλος, βέβαια, οι Αμερικάνοι αρκέστηκαν στη λεηλασία του Ιράκ, αφού κρέμασαν τον Σαντάμ που δεν τον χρειάζονταν πια ύστερα από ένα πόλεμο που κράτησε σχεδόν δέκα χρόνια, κόστισε ένα εκατομμύριο ανθρώπινες ζωές και εμπόδισε την ομαλή εξέλιξη του νέου καθεστώτος στο Ιράν κάνοντάς το πιο φοβικό και πιο κλειστό. Και ως επιπλέον όπλο, οι ΗΠΑ, επιβάλανε εξοντωτικές κυρώσεις σε βάρος του Ιράν που εφαρμόζονται μέχρι σήμερα. Πιθανότατα αν δεν είχαν μεσολαβήσει ο εξοντωτικός πόλεμος και οι δυσβάστακτες κυρώσεις για πάνω από σαράντα χρόνια, το καθεστώς του Ιράν θα ήταν πιο μετριοπαθές. Όταν σε εμποδίζουν να πουλήσεις πετρέλαιο, να κάνεις εμπόριο, να προμηθευτείς φάρμακα, τρόφιμα, μηχανές και άλλα είδη πρώτης ανάγκης, μόνο κανονικά δεν μπορείς να εξελιχθείς. Ο πόλεμος Ιράκ – Ιράν ήταν καθαρά αμερικάνικος πόλεμος δι’ αντιπροσώπου. Το ίδιο έκαναν κι αλλού εναντίον ανυπότακτων καθεστώτων.

Στη Νικαράγουα, έφτιαξαν τους «Κόντρας», στρατό από ντόπιους, τους χρηματοδοτούσαν, εξόπλιζαν και καθοδηγούσαν για να ανατρέψουν την κυβέρνηση των Σαντινίστας που κερδίζει χωρίς νοθεία όλες τις εκλογές. Και στη Μέση Ανατολή χρησιμοποιούν το Ισραήλ για να κρατάει φυλακισμένους τους Παλαιστίνιους και να βομβαρδίζει ακόμα και τη Δαμασκό, χωρίς η μισοκατεστραμμένη Συρία να μπορεί να αντιδράσει. Πώς αλλιώς θα μπορούσαν οι Αμερικάνοι να έχουν πεζοναύτες μόνο στο μέρος της Συρίας που υπάρχουν οι πετρελαιοπηγές από τις οποίες η χώρα έβγαζε το πετρέλαιό της! Όσο τους καταγγέλλουν οι Σύριοι γι’ αυτή τη λεηλασία, γι’ αυτή την απροσχημάτιστη ληστεία, γεγονός για το οποίο τα δυτικά ΜΜΕ και οι διεθνείς οργανώσεις έχουν βάλει φραγή, τόσο πέφτουν οι πύραυλοι από το Ισραήλ στη Δαμασκό. Τι δεν είναι κατανοητό;

Τα παραδείγματα πολέμων που κάνουν οι Αμερικάνοι και οι Ευρωπαίοι δι’ αντιπροσώπων είναι πάρα πολλά, στην Αφρική, την Ασία και τη Λατινική Αμερική.

Οι Άγγλοι και οι Γάλλοι το είχαν αναγάγει σε επιστημονικό στρατήγημα. Και στην αχαρακτήριστη επέμβασή τους στην Ελλάδα, που με το έτσι θέλω οι Εγγλέζοι ήρθαν να αντικαταστήσουν τους Γερμανούς πριν καν τελειώσει ο πόλεμος εναντίον του φασιστικού άξονα, πάτησαν πόδι τον Οκτώβρη του1944 φέρνοντας στρατιώτες από τον Γάγκη και τα Ιμαλάια, Ινδούς και Νεπαλέζους, να πολεμήσουν τον ΕΛΑΣ και το ΕΑΜ, για να κρατήσουν την Ελλάδα στο στάτους της αποικίας! Αυτοί οι μελαμψοί έμπαιναν μπροστά και σκοτώνονταν. Οι Άγγλοι δολοφονούσαν με τα τανκς και τα αεροπλάνα τους Έλληνες, ασφαλείς.

Οι Γάλλοι θεωρήθηκαν νικητές του Β΄ Παγκόσμιου Πόλεμου, πήραν και μερίδιο από τη μοιρασιά της ηττημένης Γερμανίας, ενώ όχι μόνο είχαν υποστεί πανωλεθρία μέσα σε λίγες μέρες από τους Γερμανούς, είχαν σχηματίσει και κυβέρνηση κατοχής με τον ήρωα τους στρατηγό Πετέν που υπηρέτησε τους ναζί και έστειλε τους Εβραίους της Γαλλίας στα κρεματόρια! Ο δε Ντε Γκολ, που είχε διαφύγει στο εξωτερικό, για να μην μείνει η Γαλλία έξω από τη μεταπολεμική μοιρασιά, έφτιαξε ένα στρατό με πολλούς μαύρους από τις γαλλικές αποικίες στην Αφρική, τους οποίους στρατολόγησε με εξαγορά και βία, και μ’ αυτούς εμφανίστηκε σαν ένας από τους νικητές σε ένα πόλεμο που οι Γάλλοι είχαν χάσει και είχαν συνταχθεί με τους φασίστες, ενώ, αντιθέτως, τον είχαν κερδίσει με το σπαθί τους και με τεράστιες θυσίες οι Σοβιετικοί!

Athens Culture 2021-2022 – Panepistimiou street υπό την αιγίδα του Δήμου Αθηναίων (φωτό Στ. Ελληνιάδης)

Κλίκες

Στις μέρες μας, η περίπτωση της Ουκρανίας είναι από τις πιο χαρακτηριστικές. Οι Δυτικοί, όλοι μαζί, πλην ελαχίστων εξαιρέσεων, ντύνουν, στην κυριολεξία, στρατιώτες τους Ουκρανούς, μέχρι άρβυλα, κράνη και γάντια, τους εξοπλίζουν μέχρι τα δόντια, τους ενισχύουν με μισθοφόρους, επαγγελματίες δολοφόνους που έχουν εφεδρεία για τις παραστρατιωτικές τους επιχειρήσεις σε όλο τον κόσμο, και βάζουν τα παιδιά των ουκρανικών οικογενειών, ξοδεύοντας δεκάδες δισεκατομμύρια δολάρια, να πολεμούν εναντίον των παιδιών των ρώσικων οικογενειών και να σκοτώνονται κατά δεκάδες χιλιάδες. Εμποδίζοντας ταυτόχρονα οποιαδήποτε κίνηση για την εξεύρεση λύσης που θα σταματήσει τον πόλεμο, τον οποίο μπορούσαν να είχαν αποτρέψει εξ αρχής. Σπρώχνουν τον ετεροκινούμενο Ζελένσκι, να συνεχίσει τον πόλεμο ζητώντας συνεχώς περισσότερα όπλα.

Κι όλα αυτά γίνονται, πέρα από τους Αμερικάνους που πρωτοστατούν και ορίζουν τους κανόνες της εμπλοκής, από μια γραφειοκρατία στην Ευρώπη, η οποία δεν είναι καν εκλεγμένη, έστω για να τηρούνται τα προσχήματα, και δεν έχει το δικαίωμα να κηρύξει πόλεμο των μελών της. Αυτό το δικαίωμα, τυπικά τουλάχιστον από τα συντάγματά τους, το έχουν μόνο τα κράτη, το κάθε ένα ξεχωριστά. Κι αυτό είναι ένα δικαίωμα που ένα ανεξάρτητο κράτος δεν το εκχωρεί. Χωρίς, βέβαια, αυτό που συμβαίνει να είναι άσχετο με την χαμηλή ποιότητα του εκλεγμένου πολιτικού προσωπικού των ευρωπαϊκών κρατών. Σε κάθε, όμως, περίπτωση, μια κλίκα γραφειοκρατών υποθάλπει και συντονίζει αυτό τον πόλεμο, αποφασίζοντας πόσα χρήματα από το κοινό ταμείο θα διατεθούν, πόσα όπλα θα δοθούν, ποιες κυρώσεις θα επιβληθούν κ.λπ. Κι όποια χώρα, π.χ. η Ουγγαρία, ασκεί το δικαίωμα της που απορρέει από την ανεξαρτησία της ως κράτος και από την έλλειψη οποιασδήποτε πανευρωπαϊκής δέσμευσης που να εκχωρεί το δικαίωμα στην Ε.Ε. να κηρύσσει και να διεξάγει πολέμους, δέχεται ομαδικά πυρά και τεράστιες πιέσεις και απειλές προκειμένου να αποποιηθεί την εθνική της κυριαρχία και να υποταχθεί στη βούληση των γραφειοκρατών της Ε.Ε., στην ηγεμονία των ΗΠΑ και τα συμφέροντα της βιομηχανίας όπλων. Ακόμα και η θεμελιώδης αρχή της ομοφωνίας μεταξύ των μελών της Ε.Ε. έχει ανομολόγητα στην πράξη παραβιαστεί.

Φίμωτρα

Αυτό που συμβαίνει στην Ευρώπη αποκαλύπτει όλη τη σαθρότητα της λεγόμενης δημοκρατίας τους. Κυβερνήσεις υπαγορευμένες από τις ελίτ, με κραυγαλέα την περίπτωση της Μεγάλης Βρετανίας για το πώς ερήμην των κοινωνιών επιλέγονται και εντός ολίγων ημερών αντικαθίστανται από τις «αγορές» οι πρωθυπουργοί και οι υπουργοί! Κυβερνήσεις που λειτουργούν ως εγκάθετες, επικαλούμενες, μάλιστα, τη συναίνεση των πολιτών την οποία αποσπούν με πλύση εγκεφάλου, εκφοβισμό και παραπληροφόρηση και την οποία ενίοτε αποδεικνύουν με γκάλοπ που διεξάγουν ανεξέλεγκτα κάποιες ιδιωτικές εταιρίες! Συντάγματα, νόμοι, εκλογές, κυβερνητικά και κομματικά προγράμματα και διεθνείς συνθήκες, όλα γίνονται σεβαστά μόνο για όσο διάστημα εξυπηρετούν τις ελίτ.

Κι όσοι πολιτικοί διαφωνούν ή έχουν επιφυλάξεις φοβούνται να μιλήσουν. Μόλις αποπειραθούν κάτι να ψελλίσουν, ο λόγος τους θάβεται και πέφτει πάνω τους και τους πλακώνει πολιτικά, κοινωνικά, ψυχολογικά και επαγγελματικά όλος ο μηχανισμός φίμωσης και τιμωρίας που αποτελείται και υποστηρίζεται από τις πολεμικές βιομηχανίες, τις τράπεζες, τις εφημερίδες, τις τηλεοράσεις, τα κόμματα, τις ΜΚΟ, τους «ειδικούς» και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, facebook, twitter, youtube κ.λπ.

Προχτές, ο πρώην πρόεδρος της Γαλλίας, ο κύριος Σαρκοζί, όχι κι απ’ τα καλύτερα παιδιά, βλέποντας την Ευρώπη να πηγαίνει κατά διαόλου και τη Γαλλία να βυθίζεται αργά αλλά σταθερά, έβαλε χέρι στην Φον ντερ Λάιεν, λέγοντας τα αυτονόητα. Από πού κι ως πού αντλεί την εξουσία να κάνει πολέμους, να μοιράζει λεφτά των Ευρωπαίων πολιτών, να αγοράζει όπλα, να απειλεί όποιον δεν συμφωνεί, να καταργεί ουσιαστικά κάθε έθνος-κράτος και να το υποκαθιστά με τη γραφειοκρατία των Βρυξελλών. Από μικρό, τρελό ή πρώην πρόεδρο μεγάλης χώρας που έχει λερωμένο ποινικό μητρώο, μπορεί να ξεφύγει καμιά αλήθεια που θα ακουστεί.

Athens Culture 2021-2022 – Syntagma square υπό την αιγίδα του Δήμου Αθηναίων (φωτό Στ. Ελληνιάδης)

Στραγγαλισμός

Στην Ευρώπη, τη δημοκρατική, των «αξιών», έχει εκ των άνω απαγορευτεί ρητά και σιωπηρά, παράτυπα και αυθαίρετα, κάθε φωνή διαφορετική. Ο πολίτης δύσκολα μπορεί να φανταστεί την έκταση του φαινομένου. Κάποια από τα καλοδουλεμένα ψέματα που είναι πιο αληθοφανή πείθουν και βάζουν σε αμφιβολία και πιο δύσπιστους πολίτες. Δημοσιογράφοι απολύονται, πανεπιστημιακοί χάνουν τις θέσεις τους, καλλιτέχνες αποκλείονται, συγγραφείς απορρίπτονται, μουσικές κόβονται, μνημεία για τους ηρώων του αντιφασιστικού πολέμου καταστρέφονται, αγάλματα σημαντικών προσωπικοτήτων κατακρημνίζονται, πράξεις φίμωσης και λογοκρισίας ασύλληπτης έκτασης και έντασης συμβαίνουν σωρηδόν σε όλη την Ευρώπη. Που ούτε στα πιο αυταρχικά καθεστώτα δεν εφαρμόζεται με τέτοια πληρότητα και αυστηρότητα η καθολική απαγόρευση της διαφορετικής άποψης και της διαφωνίας για κρίσιμα ζητήματα ή ο εξωστρακισμός ακόμα και των πολιτισμικών αγαθών παγκόσμιας σπουδαιότητας. Σε όλη την Ευρώπη επικρατεί μια μαύρη μαυρίλα που δεν υποστηρίζεται από κανένα νόμο και κανένα θεσμό. Έχουν καταλυθεί τα πάντα. Συντάγματα και νόμοι, αρχές και θεσμοί, όλα τα νομικά εχέγγυα έχουν παγώσει επ’ αόριστον. Με σχεδόν μηδενικές αντιδράσεις.

Τέτοιος μαζικός και απόλυτος αποκλεισμός, λογοκρισία και απαγόρευση για να μην ακούγεται η αντίθετη φωνή, για να εξαφανιστεί κάθε τι που συνδέεται μ’ αυτόν που κατονομάζεται ως εχθρός, χωρίς καν να έχει κηρυχτεί πόλεμος, δεν έχει προϋπάρξει ποτέ. Ούτε στη διάρκεια των παγκόσμιων πολέμων. Και τότε είχαμε να κάνουμε με το φασισμό, με ένα πόλεμο που στοίχισε 60 εκατομμύρια νεκρούς και ισοπεδώθηκαν χώρες ολόκληρες, με στρατόπεδα συγκέντρωσης-εξόντωσης και βασανιστήρια. Κι όμως τότε κανένας δεν τόλμησε ούτε καν να σκεφτεί ότι πρέπει να απαγορευτούν τα έργα του Μπετόβεν και του Γκαίτε επειδή είναι Γερμανοί! Και ούτε στις πιο μεγάλες κορυφώσεις του Ψυχρού Πολέμου δεν σκέφτηκε κανείς να απαγορεύσει τη «Λίμνη τον Κύκνων» και τον Τσαϊκόφσκι από τη μια πλευρά ή τον Σαίξπηρ και τον Βολταίρο από την άλλη.

Κι αυτοί, σήμερα, οι Μπορέλ, Φον ντερ, Μισέλ, Σολτς, Μπέρμποκ, Μακρόν και λοιπών, είναι τόσο απολίτιστοι, τόσο βάρβαροι και άξεστοι, που έχουν απαγορεύσει τον Ντοστογιέφκσι, τον Τολστόι, τον Πούσκιν, τον Γκόγκολ, τον Πάστερνακ, τον Ραχμάνινοφ, τον Ρίμσκι-Κόρσακοφ, τον Μαγιακόβσκι, τον Γιεσένιν, τον Μπρεχτ και τον Λένιν!

Καμένοι

Σε πολλές χώρες, εντελώς αυθαίρετα και με την κάλυψη όλων των υπόλοιπων δυτικών καθεστώτων, καταστρέφουν νεκροταφεία και ξεθάβουν τα οστά των πεσόντων στον πόλεμο και καταστρέφουν προτομές και συμπλέγματα, τα οποία εκτός από έργα μνήμης, ιστορίας και συμβολισμού, είναι έργα τέχνης που τα έχουν φιλοτεχνήσει καλλιτέχνες! Ούτε νόμους σέβονται, ούτε αξίες αναγνωρίζουν, ούτε η ειρήνη τους ενδιαφέρει. Βάρβαροι ήταν και βάρβαροι έμειναν κάτω από το ευρωπαϊκό λούστρο.

Είναι τόσο μεγάλος ο πολιτικός και πολιτιστικός ξεπεσμός της Δύσης που φοβάμαι ότι δεν υπάρχει καμία ελπίδα ουσιαστικής ανάκαμψης. Καμένα μυαλά. Ίσως να κάνουν κάποια μπαλώματα ορισμένοι πανικόβλητοι Ευρωπαίοι, αλλά τίποτα παραπάνω. Δείχνουν ότι εξαντλήθηκαν και τους έχει πάρει για τα καλά η κάτω βόλτα. Κάποιες σκόρπιες εξαιρέσεις δεν μπορούν να θεραπεύσουν το σύστημα στο σύνολό του που πάσχει βαριά.

Και από την Αριστερά και από τη Δεξιά, όπως τις εννοούν και τις διακρίνουν στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ, δεν έχει κανείς να περιμένει τίποτα καλό. Ιδεολογικά, πολιτικά, φιλοσοφικά και πολιτισμικά έχουν συγχρωτιστεί οι σχηματισμοί και καταργηθεί οι διαχωριστικές γραμμές. Είναι ιδιαίτερα στενάχωρο ότι η Αριστερά υπέκυψε ολοκληρωτικά στη «γοητεία» της Δύσης όταν η Δύση είχε πια μπει σε διαδικασία απαξίωσης και απορρύθμισης! Είναι από τα πιο παράδοξα της Ιστορίας ότι αντιμαχόμασταν τη Δεξιά όταν ήταν στην ακμή της και είχε κάποιο αξιόλογο έργο να επιδείξει, για να αφεθούμε να μας απορροφήσει στη φάση της παρακμής της! Φαίνεται ότι όσο η Αριστερά στη Δύση έχανε κάθε πνευματική ικανότητα να αντιλαμβάνεται, να υπηρετεί τους εργαζόμενους, να επινοεί και να εξελίσσεται, τόσο πιο εύκολα συρόταν στο μπαταρισμένο καράβι της Δεξιάς καθώς συγκλίνανε οι παρακμές τους!