Aξιολόγηση: «Είναι γραμμένη σε πέτρα» αυταρχισμού κ. υπουργέ παιδείας

Του Γιώργου Κ. Καββαδία*

Ο Υπουργός Παιδείας Κ. Πιερρακάκης σε συνέντευξή του στην ERTNEWS  (Πέμπτη 26 – 10 – 2023) αναφερόμενος στην αξιολόγηση τόνισε: «Είναι γραμμένη σε πέτρα».  Μια φράση αποκαλυπτική της αυταρχικής και αλαζονικής πολιτικής του υπουργείου Παιδείας. Ο Υπουργός ως άλλος Μωυσής παραλληλίζει την αξιολόγηση με τις Δέκα εντολές, οι οποίες, σύμφωνα με τη Βίβλο, υπαγορεύτηκαν στον Μωυσή από τον Θεό στο όρος Σινά και του δόθηκαν, (δύο φορές), χαραγμένες σε δύο πέτρινες πλάκες!

Αναλυτικότερα τόνισε μεταξύ άλλων: «Η αξιολόγηση είναι στρατηγικός στόχος της Κυβέρνησης και αίτημα της ελληνικής κοινωνίας, αξιολόγηση σε όλα, αξιολόγηση παντού. Είναι δεδομένο ότι η αξιολόγηση θα συνεχιστεί, υπάρχει ένα υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο το οποίο έχει ψηφιστεί από την προηγούμενη πολιτική ηγεσία του Υπουργείου και αυτό θα συνεχίσουμε να το υπηρετούμε απολύτως, θα τηρηθούν όλα κατά γράμμα…»

Με άλλα λόγια ο υπουργός παιδείας αυτοαναγορεύεται σε τιμητή που θα επιδιώξει αυταρχικά και δια μαστιγίου να υλοποιήσει το «αίτημα της ελληνικής κοινωνίας, αξιολόγηση σε όλα, αξιολόγηση παντού». Από που προκύπτει, πώς και γιατί η αξιολόγηση που έχει θεσμοθετήσει η κυβέρνηση είναι «αίτημα της ελληνικής κοινωνίας»; Ακόμα και αν  επικαλεστεί κανείς το 41% που ψήφισαν το κυβερνητικό κόμμα στις εκλογές δε δικαιούται να θεωρεί ότι κάθε προγραμματική θέση είναι και «αίτημα της ελληνικής κοινωνίας», γιατί:

α) Το 41% είναι να εξαιρετικά μειοψηφικό ποσοστό στο σύνολο του εκλογικού σώματος και ακόμα πιο μειοψηφικό στο σύνολο της ελληνικής κοινωνίας.

β) Η ψήφος σε ένα κυβερνητικό κόμμα δε συνεπάγεται και την αποδοχή κάθε προγραμματικής θέσης, πολύ περισσότερο σχετικά με την αξιολόγηση.

γ) Η συντριπτική πλειοψηφία των εκπαιδευτικών και γενικότερα των εργαζομένων στο δημόσιο δεν αποδέχεται και αντιστέκεται στην αξιολόγηση, γιατί αντιλαμβάνεται ότι οδηγεί εκτός των άλλων στον εκφοβισμό, την υποταγή κατηγοριοποίηση, και τέλος στις απολύσεις.

δ) Ακόμα και οι συνδικαλιστικές ηγεσίες των εκπαιδευτικών σε ΔΟΕ και ΟΛΜΕ στις οποίες ο συσχετισμός είναι ευνοϊκός για την κυβέρνηση, αφού η κυβερνητική παράταξη είναι πρώτη δύναμη, δεν αποδέχονται την αξιολόγηση.

Να θυμίσουμε την ομόφωνη απόφαση της 92ης ΓΣ της ΔΟΕ: «Συνεχίζουμε και τη νέα σχολική χρονιά, 2023-2024, με την απόφαση για απεργία-αποχή από την ατομική αξιολόγηση που προβλέπουν οι ήδη ψηφισμένοι νόμοι και υπουργικές αποφάσεις και τις στάσεις εργασίας για να καλύπτονται όλοι οι συνάδελφοι σε όλες τις φάσεις της αξιολόγησης. Να θυμίσουμε, επίσης:  Το ΔΣ της ΟΛΜΕ, σε υλοποίηση της απόφασης της ΓΣ Προέδρων των ΕΛΜΕ (11-02-23), προκηρύσσει 3ωρες στάσεις εργασίας για την πρώτη ή τη δεύτερη βάρδια εργασίας από Τετάρτη 1/11 έως και Πέμπτη 30/11/2023 στο πλαίσιο της αποτροπής της υλοποίησης του ν.4823/21 και της ΥΑ 9950/ΓΔ5/27-01-23 (παρακολούθηση μαθημάτων από αξιολογητές κλπ).

Για να κάμψει την αντίσταση των εκπαιδευτικών το υπουργείο της … πέτρας και του αυταρχισμού λειτουργεί ως βιομηχανία διώξεων επιδιώκοντας να διαμορφώσουν εκπαιδευτικούς «άβουλους και μοιραίους», υποταγμένους στον φόβο, βάζοντας στο στόχαστρο ακόμα και το δικαίωμα στην απεργία, όπως προκύπτει από την πρόσφατη εγκύκλιο, σύμφωνα με την οποία η συμμετοχή στις διαδικασίες αξιολόγησης αποτελεί εκπλήρωση υπαλληλικού καθήκοντος και υποχρέωση. Παράλληλα  απειλεί με σαφήνεια ότι «σε περίπτωση μη συμμόρφωσης ενεργοποιούνται οι προβλεπόμενες από τον νόμο διαδικασίες». Απειλεί με ποινές όσους -ες  εκπαιδευτικούς δεν αξιολογηθούν ή αξιολογήσουν, αναφέροντας δήθεν πειθαρχικά παραπτώματα και συνέπειες.

Ο αυταρχισμός στο DNA της αξιολόγησης

Δεν είναι δυνατόν να πιστεύουμε ότι μπορεί να υπάρχει «αντικειμενική», «αξιοκρατική» αξιολόγηση από το αστικό κράτος της σήψης, της ρεμούλας και της καταστολής!. Σε ένα ταξικό – ιεραρχικό κοινωνικό και εκπαιδευτικό σύστημα η αξιολόγηση δεν μπορεί παρά να είναι ιεραρχική – συμμορφωτική και τιμωρητική. Αποτελεί κεντρικό μηχανισμό ανατροπής εργασιακών σχέσεων, ιδεολογικής χειραγώγησης και κατηγοριοποίησης σχολείων εκπαιδευτικών και μαθητών.

Γνωρίζετε πολύ καλά κύριε υπουργέ ότι στόχος της πολιτικής σας είναι να βάλει την εκπαιδευτική διαδικασία στα εκπαιδευτικά φέρετρα της αυτοαξιολόγησης – αξιολόγησης, μετατρέποντας το σχολείο σε «νησί των νεκρών», να διευκολύνει την κατηγοριοποίηση των εκπαιδευτικών με κριτήριο τις επιδόσεις των μαθητών και με αυτό τον τρόπο  να γίνει ευκολότερη υπόθεση η επιβολή αυταρχικών μέτρων αξιολόγησης, εντατικοποίησης (και ας μη σας αρέσει αυτή η έννοια, όπως δηλώσατε στην παραπάνω  συνέντευξή σας) και διοικητικού ελέγχου.

Είναι αυτό που ονομάζουμε ολοκληρωτική και κατασταλτική αξιολόγηση, με ενδείξεις ενός υφέρποντος «ολοκληρωτισμού», που επιδιώκει ώστε να εκμηδενίζει σχεδόν τα όποια όρια «σχετικής αυτονομίας» σχολείων και εκπαιδευτικών. Για αυτό κύριε υπουργέ μπορείτε να ρωτήσετε τους τόσους εκπαιδευτικούς που διώκονται για την πολιτική και συνδικαλιστική δράσης τους, για τη συμμετοχή τους σε απεργία, «διότι δεν συνεμορφώθην προς τας υποδείξεις», ακόμα και για την έκφραση άποψης!

Το «φάντασμα» της ολοκληρωτικής αξιολόγησης είχε έρθει ως εφιάλτης. Το σχέδιο σας είναι μια παιδεία κατά απόλυτο τρόπο επιτηρούμενη, χειραγωγημένη, αυταρχική, κατακερματισμένη και κατηγοριοποιημένη όπου ευνοούνται τα ταξικά συμφέροντα του κεφαλαίου και της «αγοράς», των σχολαρχών, των ιδιοκτητών ιδιωτικών εκπαιδευτικών ομίλων, των φροντιστηρίων.

Κοινή στρατηγική γραμμή ανάμεσα στις προτάσεις του ΟΟΣΑ του ΣΕΒ και Κυβέρνησης – ΥΠΑΙΘ η δήθεν αυτονομία των σχολείων. Με αποτέλεσμα αποκοπή του δημόσιου σχολείου από την κρατική χρηματοδότηση και τη  δημιουργία σχολείων πολλών ταχυτήτων. Στόχος η διαμόρφωση του ευέλικτου, «αποκεντρωμένου» σχολείου της αγοράς, που οικοδομείται πάνω στα ερείπια του σημερινού δημόσιου σχολείου.

 Για ποια  βελτίωση της εκπαίδευσης , μιλάτε κύριε υπουργέ, εσείς και οι υποστηρικτές της αξιολόγησης, όταν  η διεθνής εμπειρία έχει αποδείξει ότι η εφαρμογή της αξιολόγησης οδήγησε παντού σε κατηγοριοποίηση και κλείσιμο σχολείων, στη λειτουργία των σχολικών μονάδων με όρους ανταγωνισμού και επιχειρηματικότητας. Στην πραγματικότητα δεν υπάρχει σε όλες τις χώρες αξιολόγηση και στην πλειονότητα όσων υπάρχει είναι μια γραφειοκρατική διαδικασία που δεν έχει βελτιώσει την εκπαίδευση και η οποία δέχεται πολλές επικρίσεις. Όπου εφαρμόζεται η αξιολόγηση συνδέεται με τη δημιουργία σχολείων πολλών ταχυτήτων, όπου τελικά είναι η ταξική προέλευση και οι οικονομικές δυνατότητες των μαθητών καθορίζουν τις επιδόσεις και τη σχολική τους πορεία.

Η πρότασή μας: Υπεράσπιση του δημόσιου και δωρεάν σχολείου

Κάθε πρόταση για ενίσχυση του δημόσιου σχολείου δεν μπορεί παρά να απορρίπτει κάθε μοντέλο αξιολόγησης στο πλαίσιο του σημερινού αυταρχικού, ιεραρχικού, γραφειοκρατικού και κυβερνητικά - κομματικά ελεγχόμενου διοικητικού μηχανισμού της εκπαίδευσης. H «άλλη πρόταση» ισοδυναμεί με άρνηση του διοικητικού ελέγχου, της ιδεολογικής χειραγώγησης και συμμόρφωσης, της κατηγοριοποίησης εκπαιδευτικών και σχολείων.

Το εκπαιδευτικό κίνημα δε θα επιτρέψει σε κανέναν «αξιολογητή» να περάσει τις πύλες των σχολείων. Aπορρίπτοντας την «αξιολόγησή» τους, απορρίπτουμε την αξιο (κατά)λόγηση – χειραγώγηση και κατηγοριοποίηση εκπαιδευτικών και σχολείων. Υπερασπιζόμαστε το Δημόσιο Σχολείο,  την παιδαγωγική και επαγγελματική μας αξιοπρέπεια και προοπτική.

Για ένα σχολείο χωρίς ταξικούς φραγμούς και διακρίσεις. όπου πρωταρχική σημασία έχει ο πνευματικός εξοπλισμός των μαθητών, η καλλιέργεια «ελεύθερων και δημοκρατικών πολιτών», έτσι ώστε να μπορούν να αντιμετωπίσουν κριτικά την κοινωνία με την ενεργή συμμετοχή τους και παρέμβαση σε όλα τα επίπεδα της κοινωνικής δραστηριότητας για να την αλλάξουν με βάση τις ανάγκες και τα δικαιώματά τους!

* Ο Γιώργος Κ. Καββαδίας είναι φιλόλογος στο 3ο ΓΕΛ Κερατσινίου, μέλος του ΔΣ της ΕΛΜΕ Πειραιά, μέλος της ΣΕ του περιοδικού «Αντιτετράδια της Εκπαίδευσης» του Εκπαιδευτικού Ομίλου.