Τρόφιμα χωρίς Γλουτένη: Ανάγκη ή διατροφικό μάρκετινγκ;

Της Δρ. Αναστασία Μοσχοβάκη*
Τα τρόφιμα χωρίς γλουτένη λανσάρονται τελευταία ως θαυματουργά τρόφιμα που συντελούν στη μείωση της χοληστερόλης και των τριγλυκεριδίων και στην αναστολή της βιολογικής γήρανσης. Έχουν ωστόσο επιστημονική βάση οι ισχυρισμοί αυτοί; Είναι μια συχνή απορία των ασθενών με διαταραχή
λιπιδίων.
Η γλουτένη είναι πρωτεΐνη του ενδοσπερμίου του μαλακού σιταριού, κριθαριού και σίκαλης, η οποία αποτελείται από τη γλοιαδίνη και γλουτελίνη. Σε βαρέως πάσχοντες από δυσανεξία σε γλουτένη το ανοσοποιητικό σύστημα δημιουργεί αυτοαντισώματα, τα οποία κινητοποιούνται με την λήψη γλουτένης και προκαλούν εκτεταμένες αλλοιώσεις στον βλεννογόνο του λεπτού εντέρου ποικίλλουσας βαρύτητας: Απουσία αλλοίωση ή βράχυνση λαχνών, αύξηση της συσσώρευσης λεμφοκυττάρων, παθολογική βιοψία, συμπτώματα δυσανεξίας, αυξημένη πιθανότητα προσβολής από διαβήτη, καρκίνο, λεμφώμτα, νευρολογικές διαταραχές, αυτοάνοσα νοσήματα.
Η δυσανεξία στην γλουτένη είναι πάθηση αρκετά διαδεδομένη σήμερα και μπορεί να εκδηλωθεί σε οποιαδήποτε ηλικία.
Τα συμπτώματα που παρουσιάζονται μετά από κατανάλωση γλουτένης  είναι ποικίλα, εμφανίζονται μαζί ή μεμονωμένα:
·        Φούσκωμα
·        Ναυτία
·        Κοιλιακός πόνος
·        Διάρροια
·        Δυσκοιλιότητα
·        Εξάνθημα
·        Δύσπνοια
·        Κνησμός
·        Ζάλη
·        Πονοκέφαλος
·        Εφίδρωση
·        Λιποθυμία
·        Ατονία
Η δυσανεξία στην γλουτένη μπορεί να είναι αιτία ανεξήγητης υπογονιμότητας οστεοπόρωσης ινομυαλγίας καθυστέρησης ανάπτυξης σε παιδιά και εφήβους ανεξήγητης απώλειας βάρους.
Στις ομάδες υψηλού κινδύνου ανήκουν, άνθρωποι με κληρονομική προδιάθεση και αντίστοιχο οικογενειακό ιστορικό. Η δυσανεξία στην γλουτένη είναι συνηθέστερη σε άτομα βορειοευρωπαϊκής καταγωγής και πιο σπάνια στα άτομα βορειοαφρικανικής, ασιατικής και ινδιάνικης καταγωγής.
Στους ανθρώπους με ελαφρά ή βαριά δυσανεξία σε γλουτένη απευθύνονται τα τρόφιμα ελεύθερα γλουτένης. Η απομάκρυνση της γλουτένης από την διατροφή συνεπάγεται την βελτιστοποίηση της πέψης τους και την ομαλοποίηση της απορρόφησης των θρεπτικών συστατικών των τροφών, τα οποία όταν δεν έχει απομακρυνθεί η γλουτένη από την διατροφή τους απορροφώνται πλημμελώς ή καθόλου.

Προσοχή

Ωστόσο εάν δεν πάσχετε από δυσανεξία στην γλουτένη αλλά αμιγώς από διαταραχή λιπιδίων, τα τρόφιμα χωρίς γλουτένη δεν συνιστώνται για εσάς.
Η απόσυρση της γλουτένης από την διατροφή μπορεί να είναι εξαιρετικά επιβλαβής σε εσάς. Τα δημητριακά ολικής αλέσεως , αποτελούν μια μεγάλη πηγή ινών και συντελούν στην καλή λειτουργία της πέψης, στον έλεγχο του βάρους και στη μείωση της χοληστερόλης, του σακχάρου αίματος και της αρτηριακής πίεσης στην αποτελεσματική εξουδετέρωση καρκινογόνων.
Εξάλλου, η γενετική τροποποίηση είναι περισσότερο διαδεδομένη σε τρόφιμα χωρίς γλουτένη (π.χ. καλαμπόκι, σόγια) συγκριτικά με τα σιτηρά. Χρόνια σύνδρομα κόπωσης υψηλή συγκέντρωση αρσενικού και βιταμινικές ανεπάρκειες έχουν συνδεθεί με την χρόνια στέρηση γλουτένης.
Προσοχή λοιπόν, γιατί το μάρκετινγκ στην αγορά για τα προϊόντα χωρίς γλουτένη προσπαθεί να σας πείσει να αγοράζετε αντίστοιχα προϊόντα, τα οποία κοστίζουν πιο ακριβά χωρίς να σας προσφέρουν όφελος εάν δεν πάσχετε από αντίστοιχη δυσανεξία.
*Δρ. Αναστασία Μοσχοβάκη Ιατρός Ειδική Παθολόγος
Φραγκοπούλου 10, Κηφισιά
24ωρη γραμματεία νοσοκομειακά περιστατικά: 210-6252770
Email: amoschovaki@yahoo.gr
http://iatreioamoschovaki.gr
https://www.youtube.com/channel/UCraKRIyTq0qW8eMtKnmr3hw