Περιχαρής ο Γ.Γ. Ανώτατης Εκπαίδευσης του υπουργείου Παιδείας Αποστόλης Δημητρόπουλος, ανακοίνωσε ότι τα ελληνικά πανεπιστήμια έχουν υποβάλει αίτημα για ίδρυση 200 ξενόγλωσσων προγραμμάτων προπτυχιακών, μεταπτυχιακών και διδακτορικών σπουδών με χρηματοδότηση από το ΕΣΠΑ.

Θλιβερή, πραγματικά εξέλιξη, αν σκεφτεί κανείς ότι το πανεπιστημιακό κατεστημένο έχασε και την παραμικρή τσίπα, μετά τον πάλαι ποτέ καιρό που σημαντικό κομμάτι του πάλευε ενάντια στην κακόφημη Διακήρυξη της

Μπολόνια. Κυνηγώντας το κέρδος, τις απολαβές και την εξέλιξη από τα πλήρως απελευθερωμένα μεταπτυχιακά, από τα ξενόγλωσσα προπτυχιακά με δίδακτρα, πέταξε στα σκουπίδια κάθε ηθικό φραγμό, αποτελώντας «εμπροσθοφυλακή» για το πανεπιστήμιο της αγοράς και την βήμα-βήμα κατεδάφιση της συνταγματικής επιταγής (άρθρο 16 του Συντάγματος: «Ολοι οι Ελληνες έχουν δικαίωμα δωρεάν παιδείας, σε όλες τις βαθμίδες της, στα κρατικά εκπαιδευτήρια», «H ανώτατη εκπαίδευση παρέχεται αποκλειστικά από ιδρύματα που αποτελούν νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου με πλήρη αυτοδιοίκηση. Tα ιδρύματα αυτά τελούν υπό την εποπτεία του Kράτους, έχουν δικαίωμα να ενισχύονται οικονομικά από αυτό…», «H σύσταση ανώτατων σχολών από ιδιώτες απαγορεύεται»).

Η αρχή για τα ξενόγλωσσα προπτυχιακά με δίδακτρα, (παράλληλη δηλαδή λειτουργία ενός μίνι ιδιωτικού πανεπιστήμιου στο πλαίσιο του δημόσιου πανεπιστήμιου) είχε γίνει με την ίδρυση αντίστοιχου προγράμματος από την Ιατρική του ΑΠΘ, που γιορτάστηκε με πολλά ταρατατζούμ τον Απρίλιο του 2021 [απαιτούνται δίδακτρα 72.000 ευρώ για τα έξι χρόνια φοίτησης (12.000 ευρώ για κάθε έτος)!].

Προβλέπαμε τότε ότι από δω και μπρος τέτοια προγράμματα σπουδών θα ξεφυτρώνουν σαν τα μανιτάρια και ότι αυτά, καθώς και η απελευθέρωση γενικά των μεταπτυχιακών, μαζί με τα κολλέγια, που έχουν συνάψει συμφωνίες δικαιόχρησης με πανεπιστήμια της αλλοδαπής, θα αποτελέσουν τον πολιορκητικό κριό για την κατεδάφιση του άρθρου 16 του Συντάγματος, αφού στην πράξη θα λειτουργούν ήδη ως οιονεί ιδιωτικά πανεπιστήμια.

Πανευτυχής στην εκδήλωση γιορτασμού του πρώτου ξενόγλωσσου προπτυχιακού από την Ιατρική του ΑΠΘ, η Κεραμέως, δήλωνε τα εξής: «Το πρώτο βήμα,  ήταν η απελευθέρωση του θεσμικού πλαισίου για την απλοποίηση της διαδικασίας ίδρυσης νέων ξενόγλωσσων προπτυχιακών προγραμμάτων σπουδών… Παράλληλο βήμα, το διάπλατο άνοιγμα των θυρών μας ώστε τα εξαιρετικά μας Πανεπιστήμια να μπορέσουν να συνεργαστούν με Πανεπιστήμια του εξωτερικού. Ηδη, 7 από τα Πανεπιστήμιά μας έχουν επιλεγεί και συμμετέχουν στην Πρωτοβουλία για τα Ευρωπαϊκά Πανεπιστήμια. Ταυτόχρονα, ήδη από τον Δεκέμβριο του 2019 βρίσκεται σε εξέλιξη πρόγραμμα συνεργασίας των ελληνικών πανεπιστημίων με 29 κορυφαία πανεπιστήμια των ΗΠΑ, μεταξύ των οποίων βρίσκονται και μέλη της Ivy League όπως το Harvard, το Princeton και το Columbia. Αντίστοιχο πρόγραμμα συνεργασίας δρομολογήσαμε και μεταξύ Ελληνικών πανεπιστημίων αλλά και πανεπιστημίων του Ηνωμένου Βασιλείου. Ηδη ενδιαφέρον για συμμετοχή έχει εκδηλώσει το σύνολο των πανεπιστημίων της χώρας μας καθώς και 61 πανεπιστήμια του Ηνωμένου Βασιλείου μεταξύ των οποίων και δέκα μέλη του Russell Group, όπως το Imperial College London και το  Durham University. Προχωράμε, επίσης, σε συνεργασίες με κινεζικά Πανεπιστήμια».

Η ιστορία, όμως, των ξενόγλωσσων προπτυχιακών προγραμμάτων σπουδών με δίδακτρα είναι αρκετά παλιά και συγκεκριμένα ξεκίνησε με ιδιαίτερη ένταση από την εποχή που η Διαμαντοπούλου έθεσε μετ’ επιτάσεως τη λειτουργία του πανεπιστήμιου με όρους αγοράς. Από τότε ακολούθησαν όλες οι κυβερνήσεις, των Τσιπροκαμμένων συμπεριλαμβανομένων, καθώς «το κράτος έχει συνέχεια».

Θυμίζουμε τι γράφαμε στην Κόντρα, όταν ψηφιζόταν ο Ν. 4692/12-6-2020 με τον ψευδεπίγραφο τίτλο «Αναβάθμιση του σχολείου και άλλες διατάξεις», στο άρθρο 82 του οποίου η Κεραμέως συμπεριέλαβε τη διάταξη για την ίδρυση και λειτουργία ξενόγλωσσων προπτυχιακών από τα ελληνικά ΑΕΙ:

«Την αρχή έκανε η Διαμαντοπούλου, θέτοντας το γενικό πλαίσιο με τα άρθρα 7 και 44 του νόμου 4009/2011:

Αρθρο 44 (ν. 4009/2011)

Διοργάνωση σπουδών σε ξένη γλώσσα

  1. Προγράμματα σπουδών μπορεί να διδάσκονται, εν όλω ή εν μέρει, κατ’ εξαίρεση, σε ξένη γλώσσα, με απόφαση του πρύτανη, η οποία εκδίδεται ύστερα από πρόταση της κοσμητείας της οικείας σχολής και εγκρίνεται από τη Σύγκλητο του ιδρύματος.
  2. Τα ανωτέρω προγράμματα σπουδών οργανώνονται με τη διαδικασία οργάνωσης των προγραμμάτων σπουδών των αντίστοιχων κύκλων.
  3. Στον Οργανισμό κάθε ιδρύματος μπορεί να προβλέπεται η οργάνωση προγραμμάτων διδασκαλίας της ελληνικής γλώσσας για αλλοδαπούς φοιτητές ή ξένης γλώσσας για Ελληνες φοιτητές, πέραν της υποχρεωτικής ξένης γλώσσας για τη λήψη του πτυχίου τους, και να ρυθμίζονται τα σχετικά θέματα, όπως οι υπηρεσίες που παρέχουν τα προγράμματα αυτά, ο τρόπος λειτουργίας τους και τα καθήκοντα και οι κάθε είδους υποχρεώσεις των φοιτητών.

Ακολούθησε ο Λοβέρδος, τότε υπουργός Παιδείας, στην κυβέρνηση των Σαμαροβενιζέλων, εισάγοντας το άρθρο 73, παράγ. 2 στο νόμο 4316/2014, με το οποίο τα ξενόγλωσσα τμήματα αφορούν και στον πρώτο κύκλο σπουδών (προπτυχιακά), ενώ φοιτούν σε αυτά αλλοδαποί φοιτητές που δεν έχουν ιθαγένεια κράτους−μέλους της Ευρωπαϊκής Ενωσης, δεν είναι κάτοχοι απολυτηρίου ελληνικού Λυκείου και πληρώνουν δίδακτρα.

Τέτοια προπτυχιακά ξενόγλωσσα τμήματα ιδρύονται στο Πανεπιστήμιο Κρήτης, το Πανεπιστήμιο Αιγαίου και το Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης:

Αρθρο 73, παράγ. 2 (ν. 4316/2014)
 
2. Στο άρθρο 7 του ν. 4009/2011 (Α΄ 195) προστίθενται παράγραφοι 11 και 12 ως ακολούθως:
 
‘’11. Ιδρύονται τμήματα πρώτου κύκλου σπουδών στα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα με πρόγραμμα σπουδών, όπου η διδασκαλία των μαθημάτων θα γίνεται εν όλω σε ξένη γλώσσα. Στα τμήματα αυτά θα εισάγονται αποκλειστικά αλλοδαποί φοιτητές, οι οποίοι δεν έχουν ιθαγένεια κράτους−μέλους της Ευρωπαϊκής Ενωσης και δεν είναι κάτοχοι απολυτηρίου ελληνικού λυκείου. Οι αλλοδαποί φοιτητές που θα επιλέγονται για φοίτηση θα συμμετέχουν οικονομικά στην κάλυψη των δαπανών λειτουργίας των προγραμμάτων αυτών. Με το προεδρικό διάταγμα της παραγράφου 6 του παρόντος ρυθμίζεται η ονομασία των τμημάτων αυτών και τα ειδικότερα θέματα που θα αφορούν τη λειτουργία των τμημάτων αυτών, τη στελέχωσή τους, τη διαδικασία εισαγωγής των αλλοδαπών φοιτητών, το ύψος της οικονομικής συμμετοχής αυτών, τον τρόπο καταβολής της οικονομικής αυτής συμμετοχής και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια.
 
12. Στο Πανεπιστήμιο Κρήτης και το Πανεπιστήμιο Αιγαίου ιδρύονται τμήματα πρώτου κύκλου τουριστικών σπουδών, στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου ιδρύεται τμήμα πρώτου κύκλου ναυτιλιακών σπουδών και στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης ιδρύεται τμήμα πρώτου κύκλου ελληνικών σπουδών σύμφωνα με την ανωτέρω παράγραφο 11. Το πρόγραμμα σπουδών των παραπάνω τμημάτων θα διδάσκεται εν όλω στην αγγλική γλώσσα. Στα τμήματα αυτά θα εισάγονται αποκλειστικά αλλοδαποί φοιτητές, οι οποίοι δεν έχουν ιθαγένεια κράτους− μέλους της Ευρωπαϊκής Ενωσης και δεν είναι κάτοχοι απολυτήριου ελληνικού λυκείου. Οι αλλοδαποί φοιτητές που θα επιλέγονται για φοίτηση θα συμμετέχουν οικονομικά στην κάλυψη των δαπανών λειτουργίας των προγραμμάτων αυτών. Με το προεδρικό διάταγμα της παραγράφου 6 του παρόντος ρυθμίζεται η ονομασία των τμημάτων αυτών και τα ειδικότερα θέματα που θα αφορούν τη λειτουργία των τμημάτων αυτών, τη στελέχωσή τους, τη διαδικασία εισαγωγής των αλλοδαπών φοιτητών, το ύψος της οικονομικής συμμετοχής αυτών, τον τρόπο καταβολής της οικονομικής αυτής συμμετοχής και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια’’.

Στη συνέχεια, τη σκυτάλη πήραν οι Τσιπροκαμμένοι. 
Είναι αυτοί που, με πρόσχημα την πλήρη λειτουργία του Διεθνούς Πανεπιστήμιου Ελλάδας (ΔΙΠΑΕ) (προγράμματα σπουδών και των τριών κύκλων), τη δημιουργία ‘’κρίσιμης μάζας’’, έθεσαν υπό την σκέπη του, με το νόμο Γαβρόγλου (νόμος 4610/2019) τα ‘’πανεπιστημιοποιημένα’’ πλέον ΤΕΙ της Θεσσαλονίκης, της Κεντρικής Μακεδονίας και της Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης. Το ΔΙΠΑΕ, που ιδρύθηκε το 2005, αλλά ξεκίνησε να λειτουργεί το 2008 είναι το πρώτο ‘’δημόσιο’’ Πανεπιστήμιο, τα προγράμματα σπουδών του οποίου διδάσκονται στα αγγλικά. Το ΔΙΠΑΕ, όμως, μέσα σε μια δεκαετία, δεν κατόρθωσε να οργανώσει παρά μόνο μεταπτυχιακά προγράμματα σπουδών, προσελκύοντας έως 350 φοιτητές ανά έτος, οι δε αλλοδαποί φοιτητές του υποχρεώνονται στην καταβολή διδάκτρων. Σε ένα τέτοιο, λοιπόν, κατ’ επίφαση δημόσιο Πανεπιστήμιο, οι συριζαίοι ενέταξαν τα παραπάνω ΤΕΙ.

Στην εισηγητική έκθεση του νόμου διαβάζουμε: ‘’Επιδιώκεται η δημιουργία ενός μεγάλου Πανεπιστημίου, στο πλαίσιο του υφιστάμενου ΔΙΠΑΕ. Το νέο Πανεπιστήμιο θα απευθύνεται στο ελληνικό αλλά και στο διεθνές περιβάλλον και θα παρέχει ελληνικά και ξενόγλωσσα προγράμματα προπτυχιακών, μεταπτυχιακών και διδακτορικών σπουδών, καθώς και διετή και διά βίου προγράμματα κατάρτισης και επικαιροποίησης των γνώσεων αντίστοιχα…’’.

Με τον ίδιο νόμο, υπό την σκέπη του νεοϊδρυθέντος Πανεπιστημιακού Κέντρου Διεθνών Προγραμμάτων Σπουδών (άρθρο 3) τίθενται τα μέχρις εκείνου του σημείου υφιστάμενα τμήματα του ΔΙΠΑΕ, ενώ ιδρύονται και άλλα.

Προβλέπονται δε τα εξής: ‘’5. Στα Τμήματα του Πανεπιστημιακού Κέντρου Διεθνών Προγραμμάτων Σπουδών οργανώνονται προγράμματα σπουδών πρώτου, δεύτερου και τρίτου κύκλου σε ξένη γλώσσα και απονέμονται τίτλοι σπουδών αντίστοιχοι και ισότιμοι με τους τίτλους σπουδών που διδάσκονται στην ελληνική γλώσσα και απονέμονται από Τμήματα Α.Ε.Ι….
 
ζ) γίνονται δεκτοί κάτοχοι τίτλου απόλυσης δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης (απολυτήριο λυκείου) ή ισότιμου ή αντίστοιχου τίτλου δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης της ημεδαπής ή της αλλοδαπής και επιλέγονται κατά προτεραιότητα οι υποψήφιοι με τον μεγαλύτερο βαθμό απολυτηρίου. Απαραίτητες επιπλέον προϋποθέσεις για την εγγραφή των προπτυχιακών φοιτητών είναι:
 
αα) η επαρκής γνώση της γλώσσας διεξαγωγής του προγράμματος…
 
ββ) η παρέλευση τεσσάρων (4) ετών από τη λήψη του απολυτήριου τίτλου του πρώτου εδαφίου της παρούσας περίπτωσης,
 
η) οι φοιτητές επιβαρύνονται για την απόκτηση του απαραίτητου εκπαιδευτικού, πληροφοριακού και υλικού αξιολόγησης και συμμετέχουν στις ιδιαίτερες δαπάνες επικοινωνίας, που συνδέονται με την εφαρμογή του συστήματος της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης. Στους φοιτητές τρίτων χωρών μπορεί να επιβάλλονται και δίδακτρα. Το ύψος της συμμετοχής αυτής και των διδάκτρων, καθώς και τα κοινωνικά κριτήρια και τα κριτήρια επίδοσης για τη χορήγηση υποτροφιών μερικής ή ολικής απαλλαγής από τα δίδακτρα και τις επιβαρύνσεις των προηγούμενων εδαφίων, ορίζονται με απόφαση του Υπουργού Παιδείας, Ερευνας και Θρησκευμάτων που δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως και εκδίδεται ύστερα από εισήγηση της Συγκλήτου του ΔΙ.ΠΑ.Ε., μετά από γνώμη του Διοικητικού Συμβουλίου του Κέντρου…’’.

Από την αιτιολογική έκθεση επίσης αντιγράφουμε: ‘’Στο σχέδιο νόμου εκτός από Πανεπιστημιακά Ερευνητικά Κέντρα (ΠΕΚ) με τα Ινστιτούτα τους και τα Πρότυπα Αγροτικά Πάρκα, που ήδη θεσπίστηκαν στα Πανεπιστήμια των Ιωαννίνων και των Ιονίων Νήσων, σχεδιάζεται να λειτουργήσουν τα πρώτα αγγλόφωνα προπτυχιακά προγράμματα σπουδών στα Πανεπιστήμια Αθηνών και Θεσσαλίας σε συνεργασία, όπως προβλέπεται, με το Διεθνές Πανεπιστήμιο. Απευθύνονται σε αλλοεθνείς φοιτητές με στόχο την αξιοποίηση των συγκριτικών πλεονεκτημάτων των ελληνικών πανεπιστημίων και τη μέγιστη διεθνοποίησή τους. Συγκεκριμένα, από το ΕΚΠΑ σχεδιάζεται να λειτουργήσει στην Αθήνα το BA Program in the Archeology, History, and Literature of Ancient Greece και στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, στα Τρίκαλα, το European Department of Sport and Exercise Science’’.

Από τα παραπάνω συμπεραίνουμε ότι: Η ένταξη δημόσιων ιδρυμάτων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης (ΤΕΙ) σε ένα κατ’ όνομα δημόσιο Πανεπιστήμιο (ΔΙΠΑΕ) έχει τη σημειολογία του. Επιτρέπεται η ίδρυση και λειτουργία ξενόγλωσσων προγραμμάτων σπουδών τριών κύκλων (και προπτυχιακών). Οι τίτλοι σπουδών που απονέμουν αυτά τα Τμήματα είναι αντίστοιχοι και ισότιμοι με τους τίτλους σπουδών που διδάσκονται στην ελληνική γλώσσα και απονέμονται από Τμήματα ΑΕΙ. Στα ξενόγλωσσα Τμήματα γίνονται δεκτοί κάτοχοι απολυτηρίου ελληνικού Λυκείου ή ισότιμου ή αντίστοιχου τίτλου δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης της αλλοδαπής. Οι φοιτητές, όλοι ανεξαιρέτως (Ελληνες και αλλοδαποί), επιβαρύνονται με το κόστος απόκτησης του εκπαιδευτικού-πληροφοριακού υλικού και τις δαπάνες που συνδέονται με το σύστημα της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης. Οι αλλοδαποί φοιτητές υποχρεώνονται επιπλέον να καταβάλλουν δίδακτρα.

Οι ρυθμίσεις Κεραμέως με το Ν. 4692/2020 πατούν ακριβώς πάνω σε ό,τι έχει ως τώρα θεσμοθετηθεί. Μάλιστα, η ΝΔ, θέλοντας να αποφύγει το διασυρμό -επειδή έχει τη φωλιά της λερωμένη, καθώς διαχρονικά είναι η ακραιφνής και φανατική υπέρμαχος των ιδιωτικών πανεπιστημίων και στη χώρα μας- έκανε ένα μικρό βήμα πίσω. Προβλέπει τη συμμετοχή στα ξενόγλωσσα προγράμματα σπουδών αποκλειστικά αλλοδαπών πολιτών χωρών εντός ή εκτός Ευρωπαϊκής Ενωσης, οι οποίοι είναι απόφοιτοι Λυκείων ή αντίστοιχων σχολείων με φυσική έδρα στην αλλοδαπή. Πλην, όμως, επεκτείνει τη δυνατότητα ίδρυσης προπτυχιακού κύκλου ξενόγλωσσων προγραμμάτων σπουδών σε όλα τα ΑΕΙ.

Παραθέτουμε το συγκεκριμένο άρθρο 82 του Ν. 4692/2020:  

Ξενόγλωσσα Προγράμματα Σπουδών
Αρθρο 82
Ιδρυση

Τα Α.Ε.Ι. δύνανται να διοργανώνουν προγράμματα σπουδών πρώτου κύκλου σε ξένη γλώσσα (Ξενόγλωσσα Προγράμματα Σπουδών – Ξ.Π.Σ.), τα οποία εντάσσονται στον στρατηγικό σχεδιασμό του Α.Ε.Ι., αποσκοπούν στην προαγωγή της γνώσης, διέπονται από επιστημονική συνοχή και πληρούν προϋποθέσεις που εγγυώνται υψηλό επίπεδο σπουδών. Τα Ξ.Π.Σ. απευθύνονται αποκλειστικά σε αλλοδαπούς πολίτες χωρών εντός ή εκτός Ευρωπαϊκής Ενωσης, οι οποίοι είναι απόφοιτοι λυκείων ή αντίστοιχων σχολείων με φυσική έδρα στην αλλοδαπή. Οι ενδιαφερόμενοι, εφόσον έχουν παρακολουθήσει με πλήρη φοίτηση τις τελευταίες δύο τάξεις του λυκείου ή αντίστοιχου σχολείου σε χώρα της αλλοδαπής, προσκομίζουν απολυτήριο λυκείου ή άλλο ισοδύναμο τίτλο δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης που τους παρέχει δικαίωμα εισαγωγής στα ιδρύματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης της χώρας στην οποία αποφοιτούν. 

  1.  Τα Ξ.Π.Σ. ιδρύονται με απόφαση της Συγκλήτου του Α.Ε.Ι., η οποία εκδίδεται ύστερα από εισήγηση της Συνέλευσης του Τμήματος του Α.Ε.Ι., το οποίο αναλαμβάνει να διοργανώσει το Ξ.Π.Σ. και δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως. Η απόφαση της Συγκλήτου περιλαμβάνει κατ’ ελάχιστον τα ακόλουθα στοιχεία: 

α) τον τίτλο, το περιεχόμενο και τον σκοπό του προγράμματος, 

β) τον συνολικό αριθμό των εισακτέων φοιτητών του προγράμματος, 

γ) το ύψος των ενδεχόμενων τελών φοίτησης και τους λοιπούς πόρους του προγράμματος σύμφωνα με το άρθρο 86,… 

Ως προς τη συγκεκριμένη διάταξη υπήρξαν κάποιες αρνητικές επισημάνσεις και από την Επιστημονική Επιτροπή της Βουλής, η οποία αποτελεί κατά τεκμήριο ‘’τσιράκι’’ των εκάστοτε κυβερνήσεων.
 
Λέει η Επιτροπή:
 
‘’Κατά τούτο η διάταξη αποκλείει, χωρίς να διευκρινίζεται στην Αιτιολογική Εκθεση ο λόγος, πέραν των Ελλήνων πολιτών, αλλοδαπούς πολίτες οι οποίοι είναι απόφοιτοι λυκείου ή αντίστοιχου σχολείου με φυσική έδρα στην ημεδαπή, και οι οποίοι, ιδίως μάλιστα αν το πρόγραμμα του λυκείου στηρίζεται στη γλώσσα στην οποία παρέχεται Ξ.Π.Σ., τελούν σε όμοια κατάσταση με τους αποφοίτους λυκείων με έδρα στην αλλοδαπή. Το ζήτημα εμπλέκει πτυχές και του δικαίου της Ευρωπαϊκής Ενωσης, όπως, π.χ., στην περίπτωση κατά την οποία τα εν λόγω πρόσωπα φοιτούν στην ημεδαπή λόγω της άσκησης από τους γονείς τους ελευθερίας που κατοχυρώνει το δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ενωσης (εργασία ή εγκατάσταση στην ημεδαπή)’’.

Κοντολογίς, η Επιτροπή σημειώνει πως από τη στιγμή που ιδρύονται και λειτουργούν αυτά τα ξενόγλωσσα προγράμματα δεν μπορούν να αποκλειστούν και έλληνες φοιτητές, καθώς και αλλοδαποί που αποφοίτησαν από Λύκεια της Ελλάδας, ιδίως μάλιστα αν το πρόγραμμά τους (των Λυκείων εντός Ελλάδας) στηρίζεται στη γλώσσα στην οποία παρέχεται Ξ.Π.Σ (φωτογραφίζονται τα ξενόγλωσσα ιδιωτικά σχολεία). Εγείρει επίσης ζήτημα συμμόρφωσης με το δίκαιο της ΕΕ, κρούοντας το καμπανάκι στην Κεραμέως για τυχόν επιπλοκές».

Η Κεραμέως, όμως, τελικά έγραψε στα παλαιότερα των υποδημάτων της τις επισημάνσεις της Επιστημονικής Επιτροπής της Βουλής και προχώρησε στην ψήφιση του σχετικού άρθρου ως ακριβώς είχε στο σχέδιο νόμου.

Το πανεπιστήμιο ΑΕ έχει κι άλλες πλευρές
Εκτός της υποτυπώδους κρατικής χρηματοδότησης των ΑΕΙ, που συστηματικά ακολουθείται και βεβαίως της κατανομής του 20% αυτής υπό την αίρεση της αξιολόγησης με κριτήρια «ανταγωνιστικότητας» και «αποτελεσματικότητας», που εκβιάζει τα πανεπιστημιακά ιδρύματα να διαβούν με αποφασιστικότητα το δρόμο της επιχειρηματικής λειτουργίας και εκτός της δυνατότητας ίδρυσης και λειτουργίας και προπτυχιακών ξενόγλωσσων προγραμμάτων σπουδών με δίδακτρα, πάμπολλες άλλες διατάξεις του νέου νόμου-πλαίσιο, που οσονούπω αναμένεται, ανοίγουν διάπλατα το δρόμο στη μορφοποίηση του πανεπιστήμιου της αγοράς.

Τέτοιες είναι:

  • Η οργάνωση διεπιστημονικών και διπλών προπτυχιακών προγραμμάτων σπουδών στο πλαίσιο συνεργασιών Τμημάτων του ίδιου ή άλλου ΑΕΙ.

Ηδη, πανεπιστήμια του εξωτερικού -κυρίως βρετανικά- έχουν αρχίσει τα πάρε-δώσε με ελληνικά πανεπιστημιακά ιδρύματα για τη δημιουργία διπλών προπτυχιακών προγραμμάτων σπουδών, που θα καταλήγουν σε πτυχία με τη σφραγίδα και των δύο πανεπιστημίων. 

Σημειώνουμε εδώ ότι τα βρετανικά πανεπιστήμια έχουν ακολουθήσει εδώ και χρόνια τις κατευθύνσεις της Μπολόνια και ο προπτυχιακός κύκλος σπουδών τους είναι τριετής. Τι κοινά, λοιπόν, προγράμματα σπουδών μπορούν να υπάρξουν με τα ελληνικά πανεπιστήμια, των οποίων ο προπτυχιακός κύκλος είναι τουλάχιστον τετραετής; Σηματοδοτεί η κατεύθυνση αυτή την υποβάθμιση των πανεπιστημιακών σπουδών των ελληνικών ΑΕΙ ναι ή όχι; Και τι επαγγελματικά δικαιώματα θα έχουν οι κάτοχοι αυτών των διπλών πτυχίων;

  • Η απελευθέρωση του πλαισίου οργάνωσης και λειτουργίας μεταπτυχιακών, παροχή της δυνατότητας ίδρυσης επαγγελματικών μεταπτυχιακών και απασχόλησης εμπειρογνωμόνων από την αγορά εργασίας, εξορθολογισμός του καθεστώτος δωρεάν φοίτησης σε μεταπτυχιακά με δίδακτρα μέσω εισαγωγής προϋποθέσεων αριστείας και κοινωνικών κριτηρίων.
  • Η δυνατότητα οργάνωσης βιομηχανικών διδακτορικών.

Δηλαδή  διδακτορικών σε απευθείας σύνδεση με τις καπιταλιστικές επιχειρήσεις προκειμένου αυτές να μεγιστοποιήσουν την κερδοφορία τους σε συγκεκριμένους τομείς δραστηριότητας.

  • Η ενίσχυση της ερευνητικής δραστηριότητας μέσω της ίδρυσης ερευνητικών κέντρων και διϊδρυματικών ερευνητικών κέντρων εντός των Πανεπιστημίων σε συνεργασία με Πανεπιστήμια της αλλοδαπής, δυνατότητα στελέχωσης με ερευνητές επί θητεία αμειβόμενους από ίδιους, ιδιωτικούς και διεθνείς πόρους, προσέλκυση Επισκεπτών καθηγητών και Ερευνητών και προώθηση δράσεων ανταλλαγής Ερευνητών. 
  • Η θεσμοθέτηση πλαισίου ίδρυσης start-ups φοιτητών/διδακτόρων/μεταδιδακτόρων και παροχής υπηρεσιών από τα πανεπιστημιακά εργαστήρια σε πολίτες και φορείς.
  • Το σύγχρονο πλαίσιο οργάνωσης και λειτουργίας των Εταιρειών Αξιοποίησης και Διαχείρισης της περιουσίας των Πανεπιστημίων σύμφωνα με τα πρότυπα ανωνύμων εταιριών συμφερόντων του Δημοσίου τομέα. 
  • Η ενίσχυση του ρόλου των Κέντρων Δια Βίου Μάθησης των Πανεπιστημίων και ίδρυση θερινών/χειμερινών προγραμμάτων σπουδών.
  • Η θεσμοθέτηση νέων αναπτυξιακών εργαλείων για την ενίσχυση της αποτελεσματικότητας και της οργανωτικής λειτουργίας των ΑΕΙ,… Απλοποίηση του πλαισίου διεξαγωγής έρευνας, ιδίως σε θέματα οικονομικής διαχείρισης των ερευνητικών έργων/προγραμμάτων με στόχο την περαιτέρω ενίσχυση της ερευνητικής δραστηριότητας των Μελών ΔΕΠ.

Γιούλα Γκεσούλη