ΕΠΕΙΔΗ Η ΖΩΗ ΕΧΕΙ ΟΜΟΡΦΙΕΣ ΚΑΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΞΕΡΟΥΜΕ ΝΑ ΤΙΣ ΑΠΟΛΑΜΒΑΝΟΥΜΕ ΔΙΒΑΣΤΕ ΜΕ ΠΡΟΣΟΧΗ ΤΟ ΠΑΡΑΚΑΤΩ ΑΡΘΡΟ!

Διατροφή και Συνείδηση

Των Μίτσιο Κούσι και Έντουαρντ Έσκο

Ο νους και το νευρικό σύστημα είναι ιδιαιτέρως ευαίσθητα στο βιοχημικό περιβάλλον του σώματος. Οι χημικές αλλαγές στην κυκλοφορία του αίματος στον εγκέφαλο, είτε προκαλείται από αλκοόλ, φάρμακα ή καθημερινή διατροφή, προκαλούν αντίστοιχες αλλαγές στη διάθεση, τη σκέψη και τη συμπεριφορά.
Η καθημερινή διατροφή επηρεάζει την έκκριση ορμονών και αυτές με τη σειρά τους επηρεάζουν τον εγκέφαλο και το νευρικό σύστημα. Σε έρευνα που διεξήχθη από ιατρικούς ερευνητές στο Γέιλ σε παιδιά, ανακαλύφθηκε ότι η κατανάλωση επεξεργασμένης ζάχαρης αυξάνει πάρα πολύ την αδρεναλίνη στα επίπεδα του αίματός τους. Στα παιδιά που εξετάστηκαν, αφού τους είχε δοθεί ποσότητα ζάχαρης ισοδύναμης με δύο ατομικά κέικ, τα επίπεδα της αδρεναλίνης τους δεκαπλασιάστηκαν. Η αδρεναλίνη που εκκρίνεται από τα επινεφρίδια σε στιγμές άγχους, προκαλεί τη λεγόμενη αντίδραση μάχης ή φυγής, με συμπτώματα όπως ταχυπαλμία, κοφτές μικρές αναπνοές και νευρικότητα. Τα αυξημένα επίπεδα αδρεναλίνης μπορούν να οδηγήσουν σε αγωνία και δυσκολία συγκέντρωσης. Οι γονείς παρατηρούν συχνά ότι τα παιδιά τους παρουσιάζουν υπερκινητικότητα, επιθετικότητα ή ασταθή συμπεριφορά μετά την κατανάλωση σακχαρώδους τροφής. Αυτή η μελέτη προσφέρει μία πιθανή βιοχημική εξήγηση γι’ αυτές τις αντιδράσεις.


Η διατροφή επηρεάζει, επίσης, τη συγκέντρωση των νευροδιαβιβαστών στον εγκέφαλο και κατά συνέπεια τις αισθήσεις και τη συμπεριφορά μας. Τα αυγά και άλλες ζωικές πρωτεΐνες αυξάνουν τα επίπεδα της ακετυλοχολίνης στον εγκέφαλο, ενώ τροφές με ολόκληρους σπόρους, όσπρια και λαχανικά, που είναι πλούσιες σε  υδατάνθρακες, αυξάνουν την έκκριση της σεροτονίνης στον εγκέφαλο, ενός νευροδιαβιβαστή που πιστεύεται ότι χαλαρώνει και ηρεμεί την κατάσταση του νου. Αυτό ίσως να βοηθήσει να εξηγήσουμε γιατί τα άτομα που καταναλώνουν σιτηρά και λαχανικά και λίγες ζωικές τροφές φαίνονται πιο ήρεμα και με ομαλές διαθέσεις σε σύγκριση με άτομα που καταναλώνουν μεγάλες ποσότητες κρέατος. Από την άλλη πλευρά, τα χαμηλά επίπεδα σεροτονίνης που προκύπτουν από μία διατροφή υψηλή σε κατανάλωση ζωικής τροφής, μπορεί να συμβάλλουν σε παρορμητική συμπεριφορά. Σε μελέτες που έγιναν στις φυλακές της Φινλανδίας βρέθηκε ότι οι πιο παρορμητικοί κρατουμενοι είχαν χαμηλότερα επίπεδα μεταβολισμένης σεροτονίνης στο εγκεφαλονωτιαίο υγρό, όταν συγκρίθηκαν με μη παρορμητικούς κρατουμένους. Οι παρορμητικοί τρόφιμοι βρέθηκαν επίσης να έχουν χαμηλά επίπεδα σακχάρεως στο αίμα. Οι ερευνητές βρήκαν ότι το 81% των κατ’ εξακολούθησιν εγκληματιών είχαν μη φυσιολογικά χαμηλά επίπεδα σακχάρου στο αίμα. Χαμηλά επίπεδα σεροτονίνης σε συνδυασμό με χαμηλά επίπεδα σακχάρου στο αίμα, χαρακτήριζαν το 84% των κατ’ εξακολούθησιν εγκληματιών που μελετήθηκαν.

Χρόνια χαμηλά επίπεδα σακχάρου στο αίμα, ή υπογλυκαιμία, σχετίζονται με την υγεία και τη λειτουργία του πάγκρεας. Τα ακόρεστα λίπη που περιέχονται στις ζωικές τροφές, κυρίως αυτά στο κοτόπουλο, το τυρί, το αυγό και τα οστρακοειδή, συσσωρεύονται στο πάγκρεας, κάνοντας το όργανο σκληρό και σφικτό. Το πάγκρεας εκκρίνει ινσουλίνη και γλυκαγόνη. Η ινσουλίνη κρατά χαμηλά τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα, ενώ το γλυκαγόνο τα αυξάνει.

Όταν το σάκχαρο του αίματος αυξηθεί, η ινσουλίνη εκκρίνεται αυτόματα για να το μειώσει. Εάν κάποιος, για παράδειγμα, τρώει επεξεργασμένη ζάχαρη, παγωτό, φρούτα, σοκολάτες ή άλλα απλά σάκχαρα που απορροφούνται γρήγορα, το επίπεδο σακχάρου στο αίμα αυξάνεται γρήγορα και εκκρίνεται ινσουλίνη. Η ινσουλίνη αναγκάζει το σάκχαρο να εισέλθει στα κύτταρα και να οξειδωθεί, μειώνοντας έτσι τα επίπεδα της γλυκόζης στο αίμα. Καθώς το επίπεδο σακχάρου στο αίμα πέφτει, το πάγκρεας εκκρίνει γλυκαγόνη για να το αποτρέψει από το να πέσει πολύ χαμηλά. Αν είσαστε υγιείς, αυτές οι παγκρεατικές ορμόνες ενεργούν για να διατηρήσουν το κατάλληλο επίπεδο σακχάρου στο αίμα.

Ωστόσο, όταν το πάγκρεας γίνει υπερβολικά σφικτό και σκληρό, μέσα του αναπτύσσονται λίπη και δεν είναι πλέον σε θέση να εκκρίνει γλυκαγόνη σωστά. Το αποτέλεσμα είναι η υπογλυκαιμία. Αυτή η κατάσταση προκαλείται από την υπερκατανάλωση ζωικών τροφών και παράγει έντονη επιθυμία για ζάχαρη, αλκοόλ ή γλυκά. Όταν το σάκχαρο στο αίμα πέφτει κάτω από το κανονικό, το άτομο θα προσπαθήσει να το αυξήσει καταναλώνοντας συνήθως κάποιο είδους απλού σακχάρου. Ίσως αναζητήσει σοκολάτα, αναψυκτικό, καφέ με ζάχαρη ή σε ορισμένες περιπτώσεις αλκοόλ, με σκοπό να το εξισορροπήσει.

Ο εγκέφαλος είναι ο μεγαλύτερος καταναλωτής γλυκόζης στο αίμα και τα χαμηλά επίπεδα σακχάρου έχουν μία οξεία επίδραση σε αυτόν και επομένως στη συμπεριφορά και τα συναισθήματά μας. Το χαμηλό σάκχαρο στο αίμα προκαλεί την αναστολή εγκεφαλικών λειτουργιών που είναι βιολογικά λιγότερο απαραίτητες για την διατήρηση των πιο απαραίτητων μηχανικών λειτουργιών που είναι ζωτικές για την επιβίωση. Οι λιγότερο απαραίτητες λειτουργίες είναι της παρεγκεφαλίδας, που ελέγχει τα λεπτά, ανώτερα επίπεδα της ανθρώπινης συνείδησης, όπως την αισθητική αντίληψη και την ικανότητα λογικής επεξεργασίας. Όταν καταστρέφονται αυτές οι λειτουργίες, το άτομο τείνει να ρέπει προς την υιοθέτηση άλογης συμπεριφοράς  και κυβερνάται από το κύριο τμήμα του εγκεφάλου, που ρυθμίζει την αναπνοή, την καρδιά και τη μυική δραστηριότητα στην κατηγορία της μάχης ή φυγής, που είναι επίσης γνωστή ως κρίση πανικού. Καθώς τα κέντρα της υψηλής λογικής κλείνουν, το άτομο νιώθει αίσθημα παγίδευσης ή εγκλωβισμού, που συνοδεύεται από αγωνία και κατάθλιψη όταν αντιλαμβάνεται την αδυναμία του να βελτιώσει την κατάστασή του. Αυτές οι πνευματικές καταστάσεις παρεμποδίζουν τις ικανότητες αυτόθεραπείας του ατόμου.

Η Διάλυση των Ενεργειακών Εμπλοκών
Όσο είμαστε ζωντανοί, οι δυνάμεις του ουρανού και της γης φορτίζουν διαρκώς τον κύριο αγωγό που ρέει ελαφρώς μπροστά από τη σπονδυλική στήλη, σε όλο το μήκος του σώματος. Η ζωτική ενέργεια που ρέει μέσα από τον κεντρικό αγωγό διανέμεται σε όλο το σώμα, δημιουργώντας τον ρυθμό των καρδιακών μυών, τον περισταλτισμό των πεπτικών οργάνων, την ιλιγγιώδη πυροδότηση των νευρικών ώσεων, τη σύσπαση και έκταση των μυών, την έκκριση των ορμονών από τους ενδοκρινείς αδένες και όλες τις κινήσεις του σώματος. Αυτή δεν είναι μία σταθερή ροή ενέργειας, αλλά ένα εναλλασσόμενο ρεύμα των δυνάμεων του ουρανού και της γης που ρέει απευθείας μέσα από το σώμα και ενώνει τις λειτουργίες του σε έναν ενιαίο, παλλόμενο ζωτικό ρυθμό. Όταν ο κύριος αγωγός είναι καθαρός, αισθάνεσαι αυτομάτως ένα με το περιβάλλον, σωματικά, νοητικά και πνευματικά. Οι εικόνες που ξεπροβάλλουν από τον μεσεγκέφαλο μεταδίδονται απευθείας στα κύτταρα, μέσα από το δίκτυο των μεσημβρινών και των διακλαδώσεών τους. Μολαταύτα, εάν οι μυς, οι ιστοί και τα εσωτερικά όργανα γίνουν σκληρά και άκαμπτα και χάσουν τη φυσική τους ευελιξία, η αγωγιμότητά τους μειώνεται και η ροή της ενέργειας μέσα από αυτές τις οδούς παρακωλύεται. Μορφές έντασης μπορούν να παγιωθούν, διαστρεβλώνοντας τη στάση, αναγκάζοντας ένα άτομο να καθήσει, να σηκωθεί και να κινηθεί με τρόπο σφιγμένο και δύσκαμπτο. Αντί να είμαστε χαλαροί και ελεύθεροι, εσωτερικοποιούμε και δεσμεύουμε τις αρνητικές σκέψεις και τα συναισθήματα, τα οποία  παραμένουν μέσα στο σώμα ως παγιωμένες ενεργειακές μορφές.

Η ικανότητα του να εκφράζεται κάποιος ελεύθερα και με ειλικρίνεια είναι ένδειξη ότι η ενέργεια ρέει ενεργητικά μέσα στο σώμα του, ενώ η ανικανότητα να εκφραστεί είναι ένδειξη ότι η ενέργεια παρεμποδίζεται από τη φυσική του κατάσταση. Πολλές έρευνες τόνισαν τη σχέση που υπάρχει ανάμεσα στα καταπιεσμένα συναισθήματα και την ασθένεια. Πολλοί γιατροί παρατήρησαν ότι οι ασθενείς που έπασχαν από καρκίνο του πνεύμονα είχαν την τάση να καταπιέζουν τα συναισθήματά τους, ενώ έρευνες σε καρκινοπαθείς έδειξαν ότι οι μακροπρόθεσμα επιζόντες είχαν την τάση να εκφράζουν τα αρνητικά τους συναισθήματα ενώ εκείνοι που δεν επιζούσαν είχαν την τάση να κατακρατούν τα συναισθήματά τους μέσα τους. Τα συναισθήματα, καθώς και το κλάμα, είναι μέσα για την αποβολή των πλεοναζόντων παραγόντων από το σώμα οι οποίοι συμβάλουν στην ασθένεια, είναι δηλαδή, ένας τρόπος συναισθηματικής αποφόρτισης. Τα συναισθηματικά δάκρυα περιέχουν περισσότερη πρωτεΐνη από ότι τα δάκρυα που προκαλούνται από φορείς ερεθισμού όπως η σκόνη.

Η δυσκαμψία κατά μήκος του κυρίου αγωγού, μέσα στα τσάκρα ή κατά μήκος των μεσημβρινών, είναι το πρωταρχικό εμπόδιο για την ελεύθερη ροή ενέργειας σε όλο το σώμα. Όταν οι αγωγοί διαβιβάσεως φράσσονται, δεν είμαστε σε θέση να χρησιμοποιήσουμε τη συνείδησή μας για να επηρεάσουμε θετικά την υγεία μας. Σε αυτή την περίπτωση, η προβολή θετικών εικόνων και ο δημιουργικός οραματισμός είναι λιγότερο αποτελεσματικά.

Μία μη ισορροπημένη διατροφή είναι η κύρια αιτία της δυσκαμψίας που παρεμβαίνει στην ενεργειακή ροή. Από τις σύγχρονες τροφές, αυτές που περιέχουν πολλά κορεσμένα λίπη αποτελούν τους βασικούς παράγοντες δυσκαμψίας του κυρίου αγωγού, των τσάκρα και των μεσημβρινών. Τα λίπη καταλαμβάνουν το 42% της καθημερινής διατροφής των Αμερικανών, σύμφωνα με κάποιες έρευνες και ένα μεγάλο μέρος καταναλώνεται με τη μορφή κορεσμένων λιπών. Η σχέση ανάμεσα σε μια διατροφή πλούσια σε λίπος, την καρδιοπάθεια και τον καρκίνο είναι ευρέως γνωστή και οι περισσότεροι διατροφολόγοι και οι οργανώσεις δημόσιας υγείας συμφωνούν με τη μακροβιοτική πρόταση ότι η ποσότητα του λίπους στη σύγχρονη διατροφή πρέπει να μειωθεί σημαντικά.

Οι ζωικές τροφές είναι η μοναδική πηγή χοληστερίνης και η κύρια πηγή κορεσμένου λίπους στη σύγχρονη διατροφή. Όταν καταναλώνονται σε υπερβολικό βαθμό, οι ζωικές τροφές προκαλούν την εσωτερική συσσώρευση λίπους και χοληστερίνης. Όταν συμβαίνει αυτό στις αρτηρίες και στα αιμοφόρα αγγεία, τα αποτέλεσμα είναι η καρδιοπάθεια. Αλλά πέρα από την επίδραση στα αιμοφόρα αγγεία, τα κορεσμένα λίπη παράγουν επίσης ποικίλους βαθμούς δυσκαμψίας στο σώμα, στο δέρμα, στα εσωτερικά όργανα, στα τσάκρα και κατά μήκος των μεσημβρινών και του βασικού αγωγού. Όταν καταναλώνουμε συχνά κρέας, αυγά, βούτυρο, πουλερικά και τυρί, η συσσώρευση λίπους και χοληστερίνης κάνει το σώμα σκληρό και δύσκαμπτο. Τα κορεσμένα λίπη κάνουν επίσης το δέρμα σκληρό, τραχύ και μη ευαίσθητο. Ως αποτέλεσμα, η ροή της ενέργειας μέσα από τον κύριο αγωγό, τα τσάκρα και τους μεσημβρινούς αποδυναμώνεται σημαντικά.

Οι μεσημβρινοί βρίσκονται ακριβώς κάτω από την επιδερμίδα, και διακλαδώνονται σε πολυάριθμες μικρές παραφυάδες που ενώνονται με τα κύτταρα. Το αν η ενέργεια ρέει ομαλά μέσα από αυτές τις οδούς ή όχι, εξαρτάται από την κατάσταση της επιδερμίδας, συμπεριλαμβανομένων και των μικροσκοπικών τριχοειδών που το τροφοδοτούν με οξυγόνο και θρεπτικές ουσίες. Τα αιμοφόρα αγγεία, το δέρμα και άλλοι ιστοί αποτελούνται από κολλαγόνο και ελαστίνη, την κύρια πρωτεΐνη από την οποία αποτελούνται οι συνδετικοί ιστοί του σώματος. Η ελαστίνη παρέχει ευκαμψία, απαλότητα και ελαστικότητα στο δέρμα, ενώ το κολλαγόνο μεταδίδει την σκληρότητα που διέπει τη συνεκτική δομή του. Όταν η διατροφή μας είναι πλούσια σε ζωικές τροφές που περιέχουν κορεσμένα λίπη, στους ιστούς συμβαίνουν διάφορα πράγματα. Όταν καταναλώνονται σε μεγάλο βαθμό, οι πλούσιες σε λίπος τροφές προκαλούν τη σταδιακή μεταβολή της αναλογία κολλαγόνου και ελαστίνης. Μία διατροφή πλούσια σε ζωικές τροφές προκαλεί τη σταδιακή μείωση της ελαστίνης, ώστε το κολλαγόνο να κυριαρχεί. Ως αποτέλεσμα το σώμα χάνει τη φυσιολογική του ευκαμψία και στο τέλος γίνεται σκληρό και ανελαστικό.

Η υπερκατανάλωση λίπους επίσης επιταχύνει τη διαδικασία που είναι γνωστή ως  «σταυροσύνδεση», κατά την οποία το κολλαγόνο αλλάζει από διαλυτή σε αδιάλυτη μορφή. Στα παιδιά για παράδειγμα, το κολλαγόνο υπάρχει σε ευέλικτη μορφή και αποτελείται από μικρές κολλαγόνες ίνες, ευδιάκριτες μεταξύ τους. Η διάσπαση των λιπών απελευθερώνει ελεύθερες ρίζες, που είναι ιδιαιτέρως ευμετάβλητα, καταστροφικά κομματάκια ύλης που καταστρέφουν τους ιστούς. Αυτά τα αδέσποτα μόρια σφηνώνονται ανάμεσα στις κολλαγόνες ίνες, προκαλώντας σταδιακά τη προσκόλλησή και την πρόσδεσή τους με άλλες σκληρές ίνες. Το αποτέλεσμα είναι η δυσκαμψία, η σκληρότητα και η απώλεια ελαστικότητας του δέρματος και των άλλων ιστών του σώματος. Σε αυτή την κατάσταση, η ενέργεια δεν ρέει ομαλά σε όλο το σώμα.

Οι καθημερινές τροφές επηρεάζουν πολλά περισσότερα και όχι απλώς τη μεταβίβαση ενέργειας στα τσάκρα και τους μεσημβρινούς. Επηρεάζουν, επίσης, τις σκέψεις και τις εικόνες που εμφανίζονται στον εγκέφαλο. Όταν είμαστε υγιείς και ισορροπημένοι, η ενέργεια ρέει ενεργητικά μέσα στο σώμα. Αισθανόμαστε συνδεδεμένοι με τη φύση και με τους άλλους ανθρώπους και αυτή η αίσθηση στης συνεκτικότητας μάς εμπνέει εμπιστοσύνη και ελπίδα. Από την άλλη πλευρά, εάν γίνουμε σκληροί και δύσκαμπτοι, εξαιτίας της υπερκατανάλωσης ζωικών τροφών, η αγωγιμότητα των δυνάμεων του ουρανού και τη γης μειώνεται. Αρχίζουμε να αισθανόμαστε αποκομμένοι από τη φύση και τους άλλους ανθρώπους και βιώνουμε ένα ψεύτικο αίσθημα απομόνωσης. Η ύπαρξή μας γίνεται ολοένα και πιο εγωκεντρική.

Η φύση είναι η πηγή ζωής και η δύναμη πίσω από όλη τη θεραπεία και αν χάσουμε την επαφή μας με αυτή, περιορίζουμε τον εαυτό μας σε ένα μειωμένο εύρος δυνατοτήτων. Γινόμαστε ολοένα και πιο απομονωμένοι, νιώθουμε αγωνία και μοναξιά. Σε αυτή την κατάσταση, είναι δύσκολο να διαμορφώσουμε καθαρές, θετικές και αισιόδοξες νοητικές εικόνες και ως αποτέλεσμα είμαστε πιο ευαίσθητοι στις καταστάσεις και υποκύπτουμε σε αρνητικά συναισθήματα. Είναι, επίσης, δύσκολο να σχηματίσουμε ουσιαστικούς και διαρκείς δεσμούς με τους άλλους ανθρώπους. Οι κοινωνικοί και οικογενειακοί δεσμοί εύκολα διαταράσσονται, με άμεσες επιπτώσεις στην υγείας μας. Είναι ευρέως γνωστό ότι άτομα με διαταραγμένους ή αδύναμους κοινωνικούς ή οικογενειακούς δεσμούς είναι εξαιρετικά επιρρεπή σε ασθένειες. Αυτό το φαινόμενο περιγράφεται από τον Δρ. Ρόμπερτ Ομστέιν, και τον Ντείβιντ Σόμπελ, M.D, στο The Healing Brain.

Άνθρωποι που είναι άγαμοι, χωρισμένοι ή διαζευγμένοι ή έχουν χηρέψει έχουν διπλάσιες ή τριπλάσιες πιθανότητες να πεθάνουν, από ότι οι παντρεμένοι συνομήλικοί τους. Επίσης, καταλήγουν στο νοσοκομείο για νοητικές διαταραχές με πέντε έως δέκα φορές μεγαλύτερη συχνότητα. Αν δούμε τα περιστατικά καρδιοπάθειας, καρκίνου, φυματίωσης, αρθρίτιδας ή προβληματικής κύησης, οι άνθρωποι με αδύναμους δεσμούς κοινωνικής συνοχής ασθενούν σε υψηλότερο ποσοστό.

Μια καταβεβλημένη ή διαταραγμένη νοητική κατάσταση δυσκολεύει τον νου να ηρεμήσει μέσα από τον διαλογισμό και στέλνει μία πληθώρα αλληλοσυγκρουόμενων μηνυμάτων στο σώμα. Αντί το άτομο να είναι ήρεμο και συγκροτημένο, μπορεί να παραπαίει μεταξύ δύο άκρων, της αδυναμίας και παραίτησης από τη μία και του θυμού και της προσπάθειας από την άλλη. Αυτή η κατάσταση επιδεινώνεται από την υπογλυκαιμία, η οποία προκαλείται από την υπερκατανάλωση τροφών που οδηγούν στη στασιμότητα της ενεργειακής ροής του σώματος. Η υπογλυκαιμία οδηγεί σε κρίσεις κατάθλιψης και αυτοαμφισβήτησης που υπονομεύουν τη θεραπευτική διαδικασία και μπορούν να υποβαθμίσουν την αποφασιστικότητα σε μία σειρά από κρίσεις μάχης/φυγής ή πανικού.

Χωρίς αλλαγή στη διατροφή, δραστηριότητες όπως ή προβολή θετικών εικόνων, διαλογισμού και οραματισμού έχουν περιορισμένο όφελος. Σε ορισμένες περιπτώσεις, μπορεί να ωφελήσουν στην προώθηση της θεραπευτικής διαδικασίας ή να μειώσουν προσωρινά τα συμπτώματα, αλλά χωρίς καμία πιο θεμελιώδη διαφορά, η ασθένεια συχνά επιστρέφει ή επανεμφανίζεται με άλλη μορφή. Από μόνες τους, αυτές οι πρακτικές δεν αντιμετωπίζουν πλήρως τις λανθάνουσες βιολογικές διαταραχές που προκαλούν την ασθένεια. Το πνεύμα και το σώμα είναι ένα και για να επέλθει ουσιαστική ίαση πρέπει να λάβουμε υπ’ όψιν μας και τα δύο.

Το παρόν δημοσιεύθηκε στο τεύχος 94 του περιοδικού «Μονοπάτι για τις Πολεμικές Τέχνες»