ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΓΙΑ ΝΑ ΚΑΤΑΛΑΒΕΤΕ ΠΟΣΑ ΨΕΜΑΤΑ ΚΑΙ ΦΟΒΟ ΜΑΣ ΚΕΡΝΑΝΕ ΤΑ ΜΜΕ

Μπορεί η Ελλάδα να βγει από την Ευρωζώνη; 

Άρθρο της γαλλικής Le Monde, μεταφρασμένο από την @Krotkie

Καθώς η υπόθεση εξόδου της Ελλάδας από την Ευρωζώνη αποτέλεσε εδώ και καιρό αντικείμενο συζητήσεων στο περιθώριο, συζητείται πλέον ανοιχτά από ορισμένους εταίρους της Αθήνας και πολλούς από τους πιστωτές της.

-Τι λέει η Συνθήκη;

Συμφωνα με το άρθρο 50 της συνθήκης της Λισσαβώνας "κάθε κράτος μέλος μπορεί να αποφασίσει, ανάλογα με τις συνταγματικές ρυθμίσεις του, να εγκαταλείψει την Ένωση. Σε αυτή την περίπτωση, η ενδιαφερόμενη χώρα πρέπει να ανακοινώσει την απόφασή της στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, το οποίο αναλαμβάνει να δημοσιοποιήσει τις "κατευθύνσεις" του ώστε να φέρει εις πέρας τη διαδικασία. Ακολουθούν διαπραγματεύσεις μέχρι την σύναψη σχετικής συμφωνίας που ορίζει τις προϋποθέσεις της αποχώρησης. Το τελικό κείμενο υιοθετείται τότε "εξ ονόματος της Ένωσης, από το Συμβούλιο, με ενισχυμένη πλειοψηφία και κατόπιν έγκρισης από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο".

Μολονότι η οικειοθελής αποχώρηση από την Ένωση περιλαμβάνεται στο κοινοτικό κεκτημένο, τα νομικά κείμενα δεν κάνουν καμία αναφορά στην πιθανότητα εγκατάλειψης του κοινού νομίσματος. Η Ελλάδα θα μπορούσε, λοιπόν, σήμερα, να εγκαταλείψει τους 27, αν το επιθυμεί, αλλα δεν υπάρχει πρόβλεψη σχετικά με την Ευρωζώνη.

Μάλιστα, "στο πνεύμα του νομοθέτη της Συνθήκης του Μάαστρχιτ, η υιοθέτηση του κοινού νομίσματος είναι μη αναστρέψιμη διαδικασία. Για την ακρίβεια, είναι υποχρεωτική για όλα τα κράτη μέλη της Ένωσης, εφόσον ικανοποιήσουν τις προϋποθέσεις που τίθενται από τις συνθήκες, εκτός από τις περιπτώσεις opt out, όπως της Βρετανίας και της Δανίας", εξηγεί ο David Siritzky, συγγραφέας μαζί με τον Francois Xavier του έργου "Συνθήκη της Λισσαβώνας, κείμενο και σχόλια, άρθρο προς άρθρο".

-Είναι δυνατή η αποχώρηση από το κοινό νόμισμα, χωρίς αποχώρηση από την Ένωση;

Όπως αναφέρει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα σε μια νομική ανάλυση του 2009, σήμερα είναι "νομικά αδιανόητο" να αποχωρήσει κάποιο κράτος μέλος από την Ευρωζώνη, χωρίς να αποχωρήσει από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Με άλλα λόγια, αν ένα κράτος, όπως η Ελλάδα, επιθυμεί να εγκαταλείψει το κοινό νόμισμα, θα έπρεπε να αποχωρήσει και από τους 27. "Παρ'όλα αυτά, υπάρχουν εναλλακτικές", παρατηρεί ο David Siritzky.

"Θα μπορούσαμε να πιθανολογήσουμε μια καινούρια αναθεώρηση των ευρωπαϊκών συνθηκών, ώστε να επιτραπεί στην Ελλάδα να βγει από την Ευρωζώνη, χωρίς να στερηθεί την ένταξή της στην Ένωση, αναφέρει ο νομικός. Αυτή η αναθεώρηση θα μπορούσε να έχει τη μορφή πρωτοκόλλου-παραρτήματος στις συνθήκες, το οποίο θα αποδίδει ένα "καθεστώς παρέκκλισης" στην Ελλάδα, σχετικά με το ευρώ. Το κείμενο θα έπρεπε επίσης να ορίζει τις νομικές συνέπειες που θα προκύπτουν, κυρίως σε ό,τι αφορά τις πιστώσεις σε ευρώ. Είναι μια δύσκολη και παράτολμη διαδικασία, εφόσον θα πρέπει να εγκριθεί ομόφωνα από το σύνολο των κρατών μελών".

-Μπορεί κανείς υποχρεώσει ένα κράτος να αποχωρήσει από το ευρώ;

Όχι. Αν και προβλέπονται διαδικασίες αποπομπής από ορισμένους διεθνείς ή περιφερειακούς οργανισμούς, όπως ο ΟΗΕ ή το Συμβούλιο της Ευρώπης, δεν ισχύει κάτι τέτοιο για την Ευρωπαϊκή Ένωση και την Ευρωζώνη. "Οι συνθήκες δεν επιτρέπουν ούτε έξοδο ούτε αποπομπή από τη νομισματική ένωση", εξηγούσε προσφάτως ο εκπρόσωπος του Επιτρόπου Οικονομικών Υποθέσεων. Κανένα κράτος ή θεσμικό όργανο δεν μπορεί να υποχρεώσει ένα μέλος της Ευρωζώνης να αποχωρήσει από το κοινό νόμισμα.