Μαλάλα η σοσιαλίστρια

Δηλώνοντας τυφλή υπακοή στο πνεύμα της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής η νορβηγική επιτροπή των Νόμπελ αποφάσισε να μη βραβεύσει τον ήρωα της χρονιάς – τον Εντουαρντ Σνόουντεν. Επιλέγοντας όμως τη νεαρή Μαλάλα Γιουσαφζάι βρέθηκε μπροστά σε μια ακόμη μεγαλύτερη έκπληξη.
Τα πορτρέτα του Τρότσκι και του Λένιν που κοσμούσαν το πόντιουμ έδειχναν παράταιρα μπροστά στη Μαλάλα – τη 17χρονη ακτιβίστρια που κέρδισε την καρδιά του δυτικού κόσμου μετά την επίθεση που δέχτηκε το 2012 από ομάδα εξτρεμιστών ισλαμιστών του Πακιστάν που συνεργάζονται με τους Ταλιμπάν. Το περιεχόμενο των ομιλιών της όμως θα έκανε και τον Βλαντίμιρ Ιλιτς Ουλιάνοφ (Λένιν) αλλά και τον Λεβ Νταβίντοβιτς (Τρότσκι) να φουσκώσουν από υπερηφάνεια.
Εναν χρόνο αργότερα και ενώ η ιστορία της έκανε ήδη τον γύρο του κόσμου, η Μαλάλα έστειλε το παρακάτω κείμενο στο συνέδριο του τροτσκιστικού ΙΜΤ: «Κατ’ αρχάς θέλω να ευχαριστήσω την ΙΜΤ (Διεθνή Μαρξιστική Τάση) γιατί με εισήγαγε στον μαρξισμό και τον σοσιαλισμό […]. Είμαι πεπεισμένη ότι ο σοσιαλισμός αποτελεί τη μοναδική λύση στα προβλήματά μας και καλώ όλους τους συντρόφους να δώσουν αυτή τη μάχη μέχρι την τελική νίκη. Μόνον έτσι θα απελευθερωθούμε από τη μισαλλοδοξία και την εκμετάλλευση».
Ηταν προφανές ότι για έναν τόσο βαθιά αντιδραστικό θεσμό, όπως τα βραβεία
Νόμπελ Ειρήνης, που συχνά απονέμονται σε ανθρώπους που κατηγορούνται για εγκλήματα πολέμου και εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας (όπως ο Κίσινγκερ, ο Γιτζάκ Ράμπιν, ο Φρεντερίκ ντε Κλερκ και ο Ομπάμα), η επιλογή της Μαλάλα ήταν ένα μεγάλο… λάθος. Αποφεύγοντας να βραβεύσουν τον Εντουαρντ Σνόουντεν, ίσως τον μεγαλύτερο ήρωα της εποχής μας, που αποκάλυψε το τεράστιο δίκτυο παρακολουθήσεων των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών, η επιτροπή πίστευε ότι θα έμενε πιστή στην παράδοση που λέει ότι αν το βραβείο δεν καταλήξει σε κάποιον γενοκτόνο, καλό είναι να πάει σε κάποιον οπαδό της μη βίας, ο οποίος δεν πρόκειται ποτέ να ενοχλήσει την εξωτερική πολιτική της μοναδικής υπερδύναμης. Η ιστορία της Μαλάλα όμως έχει και… δράκο.
Τα τελευταία 24ωρα τα μεγαλύτερα διεθνή μέσα ενημέρωσης επιχειρούν να δημιουργήσουν μια πλαστή εικόνα της Μαλάλα αποσιωπώντας μεγάλα αποσπάσματα από τις ομιλίες και τις δηλώσεις της. Οταν, λόγου χάρη, υποστηρίζει ότι «ο κόσμος μπορεί να αλλάξει με έναν δάσκαλο, ένα βιβλίο και ένα μολύβι» κερδίζει τους πηχυαίους τίτλους που αρμόζουν σε μια νομπελίστα. Οταν όμως διευκρινίζει ότι δεν αρκεί η μάχη απέναντι στον αναλφαβητισμό και τη διεθνή τρομοκρατία, αλλά απαιτείται η εξάλειψη των οικονομικών ανισοτήτων και της φτώχειας, αρκετά αμερικανικά ΜΜΕ σφυρίζουν αδιάφορα.
Η στάση τους φτάνει τα όρια της λογοκρισίας όταν αναφέρεται στις εκατόμβες θυμάτων που προκαλεί η Ουάσινγκτον με τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη (drones) που χρησιμοποιεί εναντίον αμάχων στο Αφγανιστάν και το Πακιστάν. Οταν επισκέφθηκε τον Λευκό Οίκο, η Μαλάλα δεν δίστασε να κατηγορήσει κατά πρόσωπο τον Ομπάμα ότι με τη χρήση των drones «τροφοδοτεί την τρομοκρατία» – δήλωση η οποία αφαιρέθηκε από τα επίσημα πρακτικά της συνάντησης.
Μετά την απονομή του Νόμπελ Ειρήνης στον Ντάριο Φο, ο οποίος εξευτέλισε την αμερικανική υπερδύναμη στην ομιλία αποδοχής του βραβείου, η επιτροπή έδειχνε πως έκανε ό,τι περνούσε από το χέρι της για να ζητήσει συγγνώμη από την Ουάσινγκτον. Τι πήγε λοιπόν τόσο στραβά στη φετινή απονομή;
Η 17χρονη Πακιστανή είχε κερδίσει τα τελευταία χρόνια την καρδιά των Δυτικών και δη των Αμερικανών δημοσιογράφων για δύο λόγους: Κατ’ αρχάς η δολοφονική επίθεση εναντίον της πραγματοποιήθηκε σε μια περίοδο που το αμερικανικό Πεντάγωνο και το ΝΑΤΟ αναζητούσαν εναγωνίως μια αφορμή για να κλιμακώσουν τις φονικές επιχειρήσεις εναντίον αμάχων στο Αφγανιστάν και το Πακιστάν. Το προσωπικό ενδιαφέρον που έδειξε τότε ο Ομπάμα αποτελεί μνημείο υποκρισίας, δεδομένου ότι σχεδόν την ίδια περίοδο ο αμερικανικός στρατός είχε σκοτώσει εννέα κορίτσια σε μια από τις δεκάδες επιθέσεις εναντίον αμάχων με μη επανδρωμένα αεροσκάφη.
Πέρα όμως από τις άμεσες ανάγκες προπαγάνδας του Πενταγώνου, η περίπτωση της Μαλάλα πληρούσε τις προϋποθέσεις γι’ αυτό που αρκετοί κοινωνιολόγοι αποκαλούν «το σύνδρομο του λευκού σωτήρα». Οπως εξηγούσε πριν από χρόνια η Ινδή καθηγήτρια φιλοσοφίας του Πανεπιστημίου Κολούμπια, Γκαγιάτρι Σπίβακ, «οι αποικιακές δυνάμεις δικαιολογούν την παρασιτική κυριαρχία τους στην πεποίθηση ότι «λευκοί άντρες έρχονται να σώσουν σκουρόχρωμες γυναίκες από σκουρόχρωμους άντρες»». Κανένας βέβαια δεν θέλει να θυμάται ότι οι «σκουρόχρωμες γυναίκες» της περιοχής ζούσαν ελεύθερες χωρίς μαντίλες στα χρόνια της σοβιετικής κατοχής και υποδουλώθηκαν ολοκληρωτικά στα ακραία ισλαμικά στοιχεία όταν οι ΗΠΑ άρχισαν να χρηματοδοτούν τους μουτζαχεντίν στο Αφγανιστάν και τις διαβόητες μυστικές υπηρεσίες του Πακιστάν.
Το μεγαλείο βέβαια της Μαλάλα είναι ότι κατάλαβε από νωρίς το παιχνίδι της δυτικής προπαγάνδας και έσπευσε να δηλώσει από την πρώτη στιγμή ότι δεν θα δεχθεί να τη μετατρέψουν σε «αχυράνθρωπο της Δύσης». Οπως έγραφε όμως προ ημερών η ηλεκτρονική έκδοση counterpunch, «τα λόγια της νεαρής ακτιβίστριας αναπαράγονται με τηλεβόες μόνον όταν μιλά για την εκπαίδευση και τη μη βία. Οταν ασκεί κριτική στις φονικές επιδρομές των Αμερικανών και στον ίδιο τον καπιταλισμό, ο μόνος ήχος που ακούγεται είναι ο βόμβος των drones που παρακολουθούν και βομβαρδίζουν στο όνομα της αυτοκρατορίας και της «ελευθερίας»».
Διαβάστε
Can the Subaltern Speak – Μπορούν να μιλάνε οι υποδεέστεροι;
Το άρθρο που καθιέρωσε την Γκαγιάτρι Σπίβακ στον χώρο των μαρξιστικών και φεμινιστικών σπουδών
Ακούστε
Τα Νόμπελ της ντροπής
Η ραδιοφωνική εκπομπή του INFOWAR για τη βράβευση από τη νορβηγική επιτροπή ανθρώπων που κατηγορούνται για εγκλήματα πολέμου και εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας (info-war.gr)
Άρης Χατζηστεφάνου
Εφημερίδα των Συντακτών 18/10/2014