Πολιτεία

Πολιτεία

Κυριακή 4 Νοεμβρίου 2018

Ιλισός μεταξύ δύο δικτατοριών

   Μπορεί να μη λέει και πολλά… Αλλά ο Ιλισός –αγαπημένο ποτάμι των αρχαίων Αθηναίων και προσφιλής εξοχή, κάποτε, των νεότερων– σκεπάστηκε και σβήστηκε από τον γεωφυσικό χάρτη της Αθήνας ανάμεσα σε δύο δικτατορίες.

  Ξεκίνησε ο «ενταφιασμός» επί δικτατορίας Μεταξά, το 1938, και τον αποτελείωσε η χούντα. Ομως με τη μεγάλη επιχείρηση εξαφάνισης να συντελείται στα χρόνια της καραμανλικής οκταετίας 1955-1963. Οταν, σε ελάχιστα χρόνια, εξαφανίστηκε το τότε αθηναϊκό σύμπαν.
  Τα θυμήθηκα αυτά μόλις ανακοίνωσε η ΣΤΑ.ΣΥ. (Εταιρεία Σταθερών Συγκοινωνιών) ότι από 20 Οκτωβρίου, μέχρι νεότερης ανακοίνωσης, διακόπτεται η λειτουργία του τραμ από Σύνταγμα μέχρι Νέο Κόσμο, προκειμένου να επισκευαστούν ζημιές στο κέλυφος του Ιλισού από μισού αιώνα διαβρώσεις του μπετόν, οι οποίες καθιστούν την, άνωθεν Ιλισού, λεωφόρο Αρδηττού – Καλλιρρόης επικίνδυνη.
  Αυτά για τον Ιλισό του τραμ. Γιατί δεν γνωρίζω πόσο και αν ερευνήθηκε διάβρωση του κελύφους στη Μιχαλακοπούλου π.χ. ή στη Βασ. Κωνσταντίνου· «θεμελιωμένες» και αυτές στον Ιλισό. Μάλιστα η χάραξη της Μιχαλακοπούλου είναι ακριβώς η κοίτη του Ιλισού, υπερυψωμένη!
Προς επίρρωση, η στάση λεωφορείου στη συμβολή Ολαφ Πάλμε και Παπάγου (Ζωγράφου) λέγεται (ηχεί παράδοξα σήμερα, αλλά μέχρι τη δεκαετία του ’70 ήταν πράγματι…) στάση Γέφυρα· μία από τις πολλές γέφυρες του Ιλισού· κορυφαία η τρίτοξη, επιβλητική (υπάρχουν φωτογραφίες) μπροστά στο Παναθηναϊκό Στάδιο.
  Περίπου 500 μέτρα δυτικότερα, μεταξύ Αγίας Φωτεινής (Ιερό του Πανός στην αρχαιότητα) και Αγίου Παντελεήμονα (υπάρχουν επίσης φωτογραφίες), ήταν ο περίφημος καταρράκτης του Ιλισού· ύψους τριών μέτρων παρακαλώ!
Τρεις ημέρες προτού η ΣΤΑ.ΣΥ. ανακοινώσει τη διακοπή λειτουργίας της γραμμής του τραμ λόγω έργων στον Ιλισό, στις 17 Οκτωβρίου, είχα τη χαρά να παρακολουθήσω δεκατέσσερις νέους επιστήμονες, δώδεκα γυναίκες και δύο άντρες, αρχαιολόγους, αρχιτέκτονες, πολιτικούς μηχανικούς, ιστορικούς τέχνης, σε μεταπτυχιακό πρόγραμμα με τίτλο «Διαχείριση Μνημείων: Αρχαιολογία, Πόλη και Αρχιτεκτονική», που διευθύνει ο ομότιμος καθηγητής Αρχιτεκτονικής Γιάννης Πατρώνης.
   Παρουσίασαν, ενδελεχώς, με όλες τις δυνατές παραμέτρους, το θέμα «Ιερά Οδός: Επαναφορά του Αρχαίου Ιχνους στον Ιστό της Σύγχρονης Πόλης». Επόμενο ήταν στα αρχαία ίχνη να συμπεριλάβουν και τον Κηφισό, βασικό «σπόνδυλο» στην Πορεία των Ελευσινίων.
  Εκεί λοιπόν ακούσαμε ότι στη Σεούλ, πρωτεύουσα της Νοτίου Κορέας, ποτάμι που διέσχιζε την πόλη και που «μπαζώθηκε» με «λογική»… Ιλισού – Κηφισού, επειδή, με τα χρόνια, η λεωφόρος που το κάλυψε προκαλούσε μεγάλο περιβαλλοντικό πρόβλημα, προ δεκαετίας, οι Κορεάτες «ανατίναξαν» τη λεωφόρο και «ανέστησαν» το ποτάμι!   Τρεις μέρες μετά, όταν είδα τα καθέκαστα στον Ιλισό, θυμήθηκα το ποτάμι της Σεούλ και «τσίμπησα». Γιατί όχι και στον Ιλισό! σκέφτηκα. Τις επόμενες ημέρες έψαξα και πληροφορήθηκα ότι δεν ήμουν, ευτυχώς, ο μόνος που το σκέφτηκε. Ηδη εξετάζουν το ενδεχόμενο («ερευνώνται οι δυνατότητες», μου είπαν ακριβώς), υπουργείο Υποδομών και οργανισμός Ανάπλαση Αθήνας, αποκάλυψης μέρους της κοίτης του Ιλισού, ώστε να την εντάξουν στον Μεγάλο Αρχαιολογικό Περίπατο.
  Ας περπατήσουμε λοιπόν, ας είναι και επί τα ίχνη. Οσες μνήμες άφησαν στην πόλη τα «μεγάλα έργα» με τις μεγάλες «προμήθειες». Δεν ζεις και δίχως όνειρα! Στην πραγματικότητα, οι εφιάλτες σε βαράνε ξύπνιο…

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου