Ένας αόρατος εχθρός που εμφάνισε τον πραγματικό ιό του πλανήτη

O ιός ξέρει τι κάνει εδώ και εκατομμύρια χρόνια. Στη μάχη με έναν άλλο πιο σύγχρονο ιό, ξέρει πολύ καλά που να τον χτυπήσει: στην ανίκητη βλακεία του.

 Γράφει ο Άκης Στρατόπουλος.

         Γιατί να #menoumespiti όταν μπορούμε απλώς να #menoumemalakes;

          Αντί εισαγωγής, απολογούμαι προκαταβολικά σε όσους πιθανώς προσβληθούν ή πληγωθούν από τη φρασεολογία και εν γένει από το κείμεν

ο που ακολουθεί. Ωστόσο, οι σκέψεις για όλα όσα συμβαίνουν γύρω μας δεν γίνονται να λειανθούν. Βασικά, σε δεύτερο χρόνο, όσοι προσβληθούν ή πληγωθούν από αυτές τις σκέψεις, είναι κατά κανόνα αυτοί στους οποίους εξ αρχής απευθύνονται κείμενα σαν αυτό, οπότε, όχι, δεν θα απολογηθώ τελικά. Όσο ο κόσμος #meneimalakas το μόνο που μπορούμε να κάνουμε όλοι οι υπόλοιποι είναι να επισημαίνουμε αδιάκοπα τις επιπτώσεις της μαλακίας του.

Και καλά, ας αφήσουμε στην άκρη τον κάθε Στρατόπουλο αυτού του κόσμου, που προσπαθεί καθημερινά να κάνει το αυτονόητο μέσα από λίγες λέξεις και να καταδείξει τον βαθμό του «ωχαδερφισμού», του «σταρχιδισμού» και της εγκληματικής αμέλειας των παραθεριστών, λουόμενων και λοιπών εκδρομέων που αγνοούν κάθε έννοια κινδύνου. Που αγνοούν την κοινή λογική, αγνοούν τις υποδείξεις των αρχών και της επιστημονικής κοινότητας και συνεπώς θέτουν σε κίνδυνο τη ζωή όλων μας. Από τη στιγμή που ο ίδιος ο Υφυπουργός Προστασίας, Νίκος Χαρδαλιάς, είπε τους μαλάκες, μαλάκες, σε πανελλήνια live σύνδεση και φυσικά όσο πιο κομψά μπορούσε να το κάνει, για ποιο λόγο να κρατήσει οποιοσδήποτε άλλος τα προσχήματα που απαιτούνται από τον δημοσιογραφικό και τον δημόσιο λόγο;

   «Όλα τα μέτρα είναι πάνω στο τραπέζι και όλα τα μέτρα είναι μπροστά μας. Η κυβέρνηση θα πάρει όλα τα μέτρα για να διαφυλάξει την ανθρώπινη ζωή. Τι αξία έχει να φύγουμε για να πάμε στις παραλίες; Τι αξία έχει να φύγουμε από τον τόπο μας για να πάμε στα χωριά μας και τα εξοχικά μας. Αν έχουμε απόλυτη διασπορά και στην επαρχία τι θα γίνει; Εγώ στεναχωριέμαι για αυτήν την ανθρώπινη ανοησία», είπε ο Χαρδαλιάς και ακριβώς αυτές είναι οι σκέψεις που υπάρχουν σε κάθε φυσιολογικό μυαλό αυτή την εποχή: θλίψη και απογοήτευση για την ανοησία που μας δέρνει. Ορίστε, απέφυγα να γράψω ξανά «μαλακία».

   Αυτή η ανοησία λοιπόν -ναι, η «μαλακία» θα αναφέρεται στη συνέχεια του κειμένου με την κωδική ονομασία #anoisia ή #blakeia- συνεχίζεται με αμείωτη ένταση στη χώρα μας (όχι μόνο στη χώρα μας δηλαδή, αλλά τουλάχιστον το εδώ μας απασχολεί άμεσα) για 8η αισίως ημέρα καραντίνας.

Το απόγευμα του Σαββάτου «κατηφορίζοντας» την κεντρική σελίδα του SDNA, έπεσα πάνω σε αυτή την εικόνα -ιδού το screenshot που τράβηξα:

   Δύο διαφορετικοί αλλά συγκοινωνούντες και αλληλένδετοι κόσμοι, μέσα στην ίδια χώρα, στην ίδια κοινωνία, ο ένας δίπλα στον άλλο. Αριστερά, ο μπουχτισμένος από τον εγκλεισμό στο σπίτι εν μέσω πανδημίας νεοέλληνας, που βγαίνει σωρηδόν για βολτίτσα στον Φλοίσβο και γεμίζει τις παραλίες της επικράτειας για να ξεσκάσει. Δεξιά, οι νεκροί που αυξάνονται και θα συνεχίσουν να αυξάνονται επειδή ο τύπος της αριστερής στήλης αρνείται να δεχθεί οτιδήποτε συμβαίνει ρίχνοντάς τα στη συνωμοσιολογία, αρνείται να κάνει την παραμικρή έκπτωση στη ζωάρα του και δεν πα να πεθαίνει ο κόσμος.

Στην κυριολεξία.

   Ο άνθρωπος αρνείται φυσικά να δεχθεί την αλλαγή. Η δύναμη της συνήθειας είναι η μεγαλύτερη δύναμη στο σύμπαν. ΟΚ, τώρα έχουμε τις αμφιβολίες μας, αφού η βλακεία σίγουρα παίζει 50-50 ως ίσος προς ίσο και μάλιστα με όμορφο, επιθετικό ποδόσφαιρο τη συνήθεια. Όμως πρέπει να καταλάβουμε ότι αυτή τη στιγμή δεν ζούμε στον ίδιο πλανήτη που ζούσαμε ένα μήνα πριν. Έτσι γίνεται και στη φύση εδώ και εκατομμύρια χρόνια. Κάθε αλλαγή στην εξέλιξη γίνεται βίαια, άκομψα, χωρίς προειδοποίηση και συνήθως με ένα τεράστιο άλμα.

Ο πραγματικός ιός

   Ο Covid-19, ένας ιός, ένας παρασιτικός οργανισμός, έρχεται λοιπόν τώρα να αποδείξει μεγαλόπρεπα, μέσα σε ένα μήνα, ότι το πραγματικό πρόβλημα για τη ζωή δεν είναι ο ίδιος. Ο άνθρωπος και η μεταδοτική, ανίκητη βλακεία του είναι οι πιο δυνατοί, οι πλέον επικίνδυνοι και όπως αποδεικνύεται ανίατοι μέχρι στιγμής ιοί που θερίζουν τον πλανήτη. Και θα συνεχίσουν να τον θερίζουν μετά τη λήξη της πανδημίας, αν δεν μάθουν, αν δεν εξελιχθούν από αυτή τη δοκιμασία.

   Ενώ ο κορωνοϊός είχε ξεκινήσει να σαρώνει ανεξέλεγκτα ήδη δεκάδες χώρες, στις πρώτες ημέρες της εξάπλωσής του, ο άνθρωπος εξακολουθούσε να ζει κλεισμένος στον ακοινώνητο, συνήθως απολίτιστο και εγωιστικό κόσμο του.  Και όλοι μαζί συνέχιζαν να ζουν -και συνεχίζουν ακόμη και τώρα- χωρίς να κάνουν εκπτώσεις, μέσα στην ψευδαίσθηση, στο παράδοξο της σύγχρονης δυτικής κοινωνίας: ένα σύνολο μονάδων που δεν δίνουν την παραμικρή δεκάρα για το τι συμβαίνει δίπλα τους. Μια κοινωνία που εν μέσω πανδημίας αγνοεί έννοιες όπως κοινωνική εκπαίδευση, κοινωνικό καθήκον, προσφορά, ομοψυχία, αλληλεγγύη. Με ένα σύστημα αξιών που στην πραγματικότητα έρχεται σε πλήρη αντίθεση με όλα τα παραπάνω, όταν τα γάλατα σφίγγουν.

   Δεν ξέρω αν χρειάζεται να τονιστεί ότι προφανώς και δεν γίνεται να μπουν όλοι στο ίδιο τσουβάλι. Από την άλλη, όμως, η γενίκευση απαιτείται από τη στιγμή που ο ένας εξαρτάται πια από τον άλλο. Λίγο έως πολύ, όλοι μας πιθανώς κάναμε, σε μικρό ή μεγάλο βαθμό, κατά τη διάρκεια αυτής της πανδημίας κάτι που δεν έπρεπε, κάτι που θα μπορούσαμε να αποφύγουμε για να είμαστε 100% ασφαλείς. Όλοι μας θα μπορούσαμε να είχαμε πει κάτι παραπάνω στον ξεροκέφαλο γνωστό, φίλο ή συγγενή που παραμένει ανόητος συνειδήσεως. Καθένας θα μπορούσε να βρει έναν τρόπο να βοηθήσει, όπως και όπου μπορεί, ή στη χειρότερη να μην επιδεινώσει το πρόβλημα.

Είμαστε οι... καλύτεροι

   Βεβαίως, παντού τα ίδια γίνονται και χειρότερα. Η ανοησία δεν είναι προνόμιο της Ελλάδας, παρότι εδώ εξελίσσουμε με κάθε ευκαιρία το μοντέλο, έχοντας εμπειρία χιλιετιών. Την ίδια ώρα λοιπόν που ο κορωνοϊός σάρωνε σιωπηρά τον πλανήτη, στην Ιταλία αγκαλιαζόντουσαν και φιλιόντουσαν μέσα στους δρόμους φωνάζοντας «Corona, che cazzo!». Στη Γερμανία -έχω προσωπική εικόνα- τα εστιατόρια δούλευαν κανονικά, γεμάτα από κόσμο και υπό τις τυπικές συνθήκες υγιεινής. Στην Αγγλία έτρεχαν μαραθώνιους, παρακολουθούσαν συναυλίες. Στις ΗΠΑ, ένα θέμα εθνικής ασφάλειας και δημόσιας υγείας, αντιμετωπίστηκε μέχρι την ύστατη ώρα ως θέμα πολιτικής αντιπαράθεσης ανάμεσα στους συμπαθούντες και τους πολέμιους του Τραμπ.   Στη Γαλλία, ακόμη και τη στιγμή που γράφονται αυτές οι λέξεις, ο κόσμος συνωστίζεται δεξιά και αριστερά, οπουδήποτε μπορεί και για οποιοδήποτε λόγο. Η παρακάτω εικόνα π.χ. είναι από το μεσημέρι του Σαββάτου, σε υπαίθρια αγορά της Μπελβίλ στο Παρίσι.

     Επίσης σήμερα, στην Ιταλία των πέντε χιλιάδων νεκρών, ακόμη ο κόσμος αρνείται να πειθαρχήσει στο βαθμό που απαιτείται και μοιραία ο στρατός ετοιμάζεται να βγει στους δρόμους.

   Το παράδοξο της ιστορίας είναι ότι συγκριτικά με όσα γίνονται -βασικά όσα δεν γίνονται- αυτή τη στιγμή από τους υπόλοιπους λαούς, είμαστε μάλλον οι καλύτεροι της πιάτσας. Αυτό και μόνο αρκεί για να καταλάβει κανείς το μέγεθος του προβλήματος, αν ο Έλληνας φαντάζει ως ο πιο λογικός, ο πιο συνεσταλμένος και λογικός ανάμεσα σε μια παγκόσμια θάλασσα ηλιθίων. Και σε πολύ καλύτερη κατάσταση τόσο ως προς την αντίδραση του κρατικού μηχανισμού και της επιστημονικής μας κοινότητας από την πρώτη στιγμή, όσο και στην αντίδραση του ίδιου του λαού.

   Ανόητοι μεν, αλλά ακόμη όχι αυτοκτονικοί

    Προσοχή, δεν είμαστε ΟΚ με όσα κάνουμε, συνολικά. Παραμένουμε εξαιρετικά ανόητοι, την ώρα που στον υπόλοιπο κόσμο είναι απλά αυτοκτονικά ανόητοι, στον βαθμό που αγνοούν την πανδημία. Και το πρώτο πληθυντικό πρόσωπο δεν είναι ευγενείας. Γιατί για κάθε έναν συμπολίτη που παρέχει δωρεάν μέσω Airbnb το σπίτι του σε γιατρούς και νοσηλευτικό προσωπικό που δεν μπορεί να επιστρέψει στην οικογένειά του, για κάθε Δήμο Τρικκαίων που έχει στήσει μια ολόκληρη επιχείρηση για να καλύψει τις ανάγκες των ηλικιωμένων και των ανήμπορων χωρίς αυτοί να χρειαστεί να κουνήσουν ούτε δαχτυλάκι, για κάθε ταξιτζή που μεταφέρει δωρεάν τα φάρμακά τους σε όσους δεν μπορούν να μετακινηθούν, για κάθε ομάδα αγνώστων που οργανώνεται αυθόρμητα μέσω των social media ώστε να βοηθήσει όπως, όπου και όσο μπορεί, υπάρχουν ταυτόχρονα δεκάδες από τους άλλους.

Ναι, οι άλλοι.

• Οι άνω των 60 που λένε «θα πάω στην εκκλησία και ας πεθάνω», αγνοώντας ότι ταυτόχρονα ίσως σκοτώσουν και τα παιδιά τους.
• Οι καταναλωτές μέσης ηλικίας που θα πέσουν πάνω σου, θα σε σπρώξουν και θα σε ποδοπατήσουν για να μπουν στο σούπερ μάρκετ και να αγοράσουν χαρτί υγείας με το δέντρο, αφού προφανώς όταν έρθει το τέλος του κόσμου, στο μυαλό τους το μεγαλύτερο πρόβλημα θα είναι το αν θα έχουν κωλόχαρτο.
• Οι τριαντάρηδες / σαραντάρηδες παραθεριστές που δεν αντέχουν άλλο κλεισμένοι στο σπίτι με τα ίδια τους τα παιδιά και είτε θα σπάσουν το λουκέτο για να μπουν στην παιδική χαρά, είτε θα αράξουν ο ένας απάνω στον άλλο σε μια μη οργανωμένη παραλία.
• Οι 20άρηδες που θα βγάλουν τη γκόμενα για βόλτα στο Φλοίσβο γιατί το μωρό έπηξε μέσα στο σπίτι και αν δεν του κάνουν τα χατίρια, ποιος το ακούει το μωρό μετά την πανδημία.
• Οι νομάδες που βάζουν στο αυτοκίνητο την οικογένεια και προμήθειες αρκετές για να συντηρήσει ταξιαρχία και φεύγουν για το χωριό ή το νησί, αφού προφανώς ο ιός δεν έχει δείξει διάθεση να φύγει από την πόλη όπου περνάει καλά.. είναι από το μεσημέρι του Σαββάτου, σε υπαίθρια αγορά της Μπελβίλ στο Παρίσι.
• Οι αυτοδίδακτοι επιστήμονες που «άκουσαν» στις «ειδήσεις» ότι το χ σκεύασμα, ίσως, υπό προϋποθέσεις να έχει μελλοντικά ευεργετική επίδραση στον κορωνοϊό και έτρεξαν στο φαρμακείο να αγοράσουν σουπερμαντολίνη με τα κιβώτια, αδιαφορώντας φυσικά στο ποιος μπορεί να χρειάζεται τη συγκεκριμένη ουσία για να υπάρχει η ρημάδα στο φαρμακείο, αδιαφορώντας στο τι μπορεί να τους συμβεί αν -με τις άρτιες γνώσεις τους- τρίψουν λίγη μέσα στο φραπέ για παν ενδεχόμενο.

Τα χειρότερα είναι μπροστά

    Παρότι τα μαθηματικά δεν είναι το δυνατό μου στοιχείο, όσο η αναλογία των φυσιολογικών και των άλλων παραμένει υποδεκαπλάσια, να περιμένουμε με μαθηματική ακρίβεια τα χειρότερα. Για ακόμη μια φορά λοιπόν, να κάνω χρήση του προνομίου και της ευθύνης του δημοσίου λόγου και να παρακαλέσω εσένα που διαβάζεις αυτές τις γραμμές, ό,τι κι αν έχεις στο μυαλό σου αυτή τη στιγμή, όσο κι αν υποφέρεις, όσο κι αν φοβάσαι, να προσπαθήσεις και να μην γίνεις σαν τους άλλους.

Homo paralious

   Γιατί αν όλοι γίνουμε σαν τους άλλους, όταν πια με το καλό τελειώσει αυτό το μαρτύριο, θα διαπιστώσουμε κάτι εξαιρετικά δυσοίωνο για το μέλλον: αν ξαφνικά κόψεις μαχαίρι όλες τις σύγχρονες ανέσεις του ανθρώπου, τα προϊόντα της διανόησης, της γνώσης και της ικανότητας των λίγων ανάμεσα στους αιώνες να δουν λίγο παραπέρα από τη μύτη τους, αν ξαφνικά αφαιρέσεις από το κοινωνικό σύνολο τα παράγωγα της τεχνολογίας και των επιστημών, αν αφαιρέσεις -θου Κύριε- όλα όσα ορίζουν τη θέση του στη σύγχρονη δυτική κοινωνία, δηλαδή τη βόλτα του, το ταξίδι του, τα ψώνια του, την καφεδάρα, τη μπουζουκάρα, την κλαμπάρα του και μετά τον βάλεις μπροστά σε ένα καθρέφτη, θα γίνει το μαγικό: στη θέση αυτού που κάποτε, πριν κάνα μήνα δηλαδή, υπήρχε η εικόνα του σύγχρονου... homo paralious, θα δεις τώρα ένα πηθικοειδές με ηλικία 40 χιλιάδων ετών στην καλύτερη, δηλαδή στην αρχή του homo sapiens. Στη χειρότερη κάτι που φέρνει στο απειροελάχιστο σε ανθρωποειδές, στον αυστραλοπίθηκο που έζησε 1,5 εκατ. χρόνια πριν.

   Γιατί τώρα φαίνεται πιο ξεκάθαρα από ποτέ αυτό που ψιλιαζόμασταν τις τελευταίες δεκαετίες, κάνοντας συγκρίσεις ανάμεσα στις κοινωνιών του λεγόμενου «δυτικού κόσμου», των... πολιτισμένων και αυτές του «τρίτου» μπλοκ. Τους τριτοκοσμικούς. Ναι, αυτούς τους... τελευταίους, που δεν είχαν να πιουν νερό, που ήταν αναγκασμένοι να ζουν σε απολυταρχικά καθεστώτα, να μην έχουν την παραμικρή πρόσβαση σε γνώση, σε ενημέρωση, σε σύγχρονες παροχές, αυτονόητες σε όλους εμάς. Τώρα λοιπόν που βγάζουμε από την εξίσωση όλες τις υλικές ανέσεις τις καθημερινότητας, όλα τα άλλα εκτός από αυτά που χρειάζονται για την επιβίωση, το αποτέλεσμα είναι κάτι παραπάνω από αποκαρδιωτικό.

   Όταν απομένουν μονάχα τα ένστικτα, αντιλαμβανόμαστε ότι στην πλειοψηφία του πληθυσμού του, ο άνθρωπος, το κυρίαρχο είδος του πλανήτη, παραμένει αυτό το απολίτιστο, εγωιστικό ον. Που θα «νιώσει» μονάχα αν τον στοιβάξουν με το ζόρι ανάμεσα σε τανκς και ένστολους και όταν του πουν «επιτέλους σκάσε και μην κουνηθείς από τη θέση σου γιατί κινδυνεύουμε όλοι». Που την κρίσιμη ώρα θα αγνοήσει τις συμβουλές όσων γνωρίζουν καλύτερα, θα αψηφίσει τον κίνδυνο για τον ίδιο, για το παιδί, για τον γονιό, για τον φίλο και τον γείτονα, θα καταλύσει την κοινή λογική, θα διαγράψει με ένα «ωχ αδερφέ» χιλιάδες χρόνια γνώσης και θα κάνει αυτό που του υποδεικνύει το ποσοστό της #anoisias που κουβαλάει στο κεφάλι του.

Ο χρόνος είναι ο χειρότερος γιατρός

    Χρόνος, έστω και λίγος, τουλάχιστον για τα δικά μας μέρη, υπάρχει ακόμη. Αν δεν συμμορφωθούμε όλοι σε απόλυτο βαθμό, τότε θα μας συμμορφώσει πιθανώς η ίδια η εξέλιξη. Θα νιώσουμε κι εμείς, όταν γίνουμε Ιταλία, μετράμε τους νεκρούς σε τετραψήφια και μετά από 2-3 μήνες θα ψάχνουμε τους τάφους των δικών μας με χάρτη.

    Ένας αόρατος μικροοργανισμός, ο κακός της ιστορίας μας, ήρθε να μας δείξει όπως στις ταινίες, ότι τα πράγματα στο σενάριο ποτέ είναι αυτά που φαίνονται με γυμνό μάτι και εκ πρώτης όψεως. Ήρθε να καταδείξει την πλήρη κατάντια της σύγχρονης κοινωνίας, του σύγχρονου ανθρώπου και να τον ξυπνήσει με μια αυτοκρατορική σφαλιάρα. Να του δείξει μέσω της ευφάνταστης σκηνοθετικής αποκάλυψης του μυστηρίου ότι εξ αρχής ο ίδιος ήταν ο πραγματικός κακός.

Παρασιτικός οργανισμός στην κυριολεξία

    Ακόμη και αν δώσουμε κυριολεκτική έννοια, πέρα από το φιλοσοφικό του θέματος, ο κορωνοϊός έδειξε στον άνθρωπο ότι παραμένει το μεγαλύτερο παράσιτο στον πλανήτη. Δεν ζει σε αυτόν, δεν ζει μαζί με αυτόν, ζει εις βάρος του. Δεκάδες τις τελευταίες μέρες τα σχετικά δημοσιεύματα. Στη Βενετία λέει επέστρεψαν οι κύκνοι και τα δελφίνια, καθάρισαν τα νερά. Στην Κίνα και την υπόλοιπη «μολυνσμένη» Ασία, καθάρισε η ατμόσφαιρα σε σημείο που να μην ξεχωρίζει από τις σχετικές λήψεις του δορυφόρου που μετρούν τη ρύπανση, αν υπάρχει πόλη ή παρθένο δάσος από κάτω. Και όλα αυτά μέσα σε ένα μόλις μήνα «απουσίας» του ανθρώπινου ιού από αυτά τα μέρη.

Λίγο πριν...

   Το τι θα αφήσει πίσω της αυτή η ιστορία όταν πέσει το «The End», δεν το γνωρίζει κανείς. Ο φόβος είναι ότι τα χειρότερα ένστικτα του ανθρώπου είναι που θα μολύνουν πραγματικά τον πλανήτη όταν, όπως περάσει αυτή πανδημία. Αυτή τη στιγμή -παραδόξως- με φωτεινότερο παράδειγμα την Ελλάδα των νεοελλήνων της, φαίνεται ότι αν όλοι γίνουμε λίγο περισσότερο άνθρωποι, καθένας για τον εαυτό του, για την οικογένειά του και χωρίς περισσότερους ηρωισμούς, μπορούμε να προλάβουμε το μεγαλύτερο κακό.

Προλαβαίνουμε.

Προλαβαίνουμε;