EUROKINISSI/ΣΩΤΗΡΗΣ ΔΗΜΗΤΡΟΠΟΥΛΟΣ
Τέσσερα περιστατικά αυθαιρεσίας από τα σώματα ασφαλείας τη βδομάδα είναι ο επίσημος απολογισμός για τα έργα και τις ημέρες των υπαλλήλων του υπουργείου Προστασίας -κατά τα άλλα- του Πολίτη τη χρονιά που μας πέρασε.
Αναδεικνύεται έτσι ότι κόλαφος δεν είναι το πόρισμα της επιτροπής Αλιβιζάτου, αλλά του Συνηγόρου του Πολίτη· και συγκεκριμένα της έκθεση για το 2019 του Εθνικού Μηχανισμού Διερεύνησης Περιστατικών Αυθαιρεσίας, που επιβεβαιώνει αυτό που είναι διαχρονικά γνωστό για τις παραβιάσεις των δικαιωμάτων των πολιτών από τις ένστολες δυνάμεις: στις 148 σελίδες της η έκθεση παραθέτει αναλυτικά τις διοικητικές ευθύνες που επιτρέπουν την ατιμωρησία για τους επίορκους κρατικούς λειτουργούς που αντί να επιβλέπουν την τήρηση του νόμου και να προστατεύουν τον πολίτη, αντίθετα τον παραβιάζουν και αντί να προστατεύουν και να εγγυώνται την ασφάλεια των πολιτών, τους κακοποιούν. Και μάλιστα χωρίς λογοδοσία.
Και είναι αυτή η έκθεση που διαψεύδει τον υφυπουργό Προστασίας του Πολίτη όταν από το βήμα της Βουλής, την περασμένη βδομάδα, καταθέτοντας το πόρισμα Αλιβιζάτου, δήλωσε ότι «ουδείς απολαμβάνει κάποιας ιδιότυπης ασυλίας κάτω από την αστυνομική στολή». Ηθελημένα παραποιητής της αλήθειας ή αδιάβαστος; Θα αρκούσαν ίσως μόνο τα λόγια του Συνηγόρου του Πολίτη Ανδρέα Ποττάκη στο εισαγωγικό σημείωμα που συνοδεύει την έκθεση: «Η συγκάλυψη, ακόμη και η υποψία της, είναι απολύτως απαράδεκτη, επιφέρει καίριο πλήγμα στην κοινωνική συνοχή και στο κράτος δικαίου».
ΕΔΕ για «ξεκάρφωμα»
Ωστόσο, αυτά τα λόγια δεν αποκαλύπτουν την έκταση των περιστατικών αυθαιρεσίας που κατατέθηκαν στον Μηχανισμό για το 2019 και φτάνουν τα 208, προερχόμενα τα περισσότερα από την ίδια την ΕΛ.ΑΣ. (176). Ας αναφέρουμε μόνο τούτο ως ενδεικτικό του άτυπου κανόνα της ατιμωρησίας που χρόνια στηλιτεύεται, χωρίς ακόμη, καμία κυβέρνηση, να έχει καταφέρει τη λογοδοσία των επίορκων: ενώ ο συντριπτικός κανόνας στις έρευνες της ΕΛ.ΑΣ. είναι η διενέργεια Προκαταρκτικής Διοικητικής Εξέτασης, ωστόσο μόνο σε 10 υποθέσεις από τις 73 που εξέτασε ο Μηχανισμός το 2019 προτάθηκαν κυρώσεις, οι περισσότερες εκ των οποίων αφορούσαν πρόστιμο και επίπληξη (επτά υποθέσεις), ενώ μόνο σε μία περίπτωση προτάθηκε απόταξη και σε άλλες δυο απόταξη και αργία με απόλυση των εμπλεκομένων αστυνομικών. «Παρατηρείται ότι στη συντριπτική πλειονότητα των περιπτώσεων, οι εσωτερικές έρευνες της Διοίκησης προτείνουν την αρχειοθέτηση, με το σκεπτικό ότι δεν αποδείχθηκαν τα αποδιδόμενα περιστατικά».
Η κακοποίηση συγκεντρώνει το μεγαλύτερο ποσοστό των καταγγελιών αφού οι θεματικές της σωματικής ακεραιότητας ή υγείας, της προστασίας της ζωής και της απαγόρευσης βασανιστηρίων και άλλων σοβαρών προσβολών της ανθρώπινης αξιοπρέπειας αθροίζουν το 61% των περιστατικών αυθαιρεσίας για πέρσι έναντι του 59% της προηγούμενης έκθεσης του Μηχανισμού που κάλυψε 1,5 χρόνο, την περίοδο 2017-2018.
Η ποιοτική αναβάθμιση των παράνομων πράξεων των σωμάτων ασφαλείας κατά την υπουργική περίοδο Χρυσοχοΐδη αναδεικνύεται από τα στοιχεία της έκθεσης καθώς παρουσιάζουν αυξητική τάση και είναι περισσότερες από τις μισές οι καταγγελίες για προσβολές της σωματικής ακεραιότητας (53,4% έναντι 50%), ενώ αυξήθηκαν και σε απόλυτους αριθμούς οι συμπεριφορές με ρατσιστικό κίνητρο - από 21 υποθέσεις (7%) σε 28 υποθέσεις (14%). Πράσινο φως για αποχαλίνωση την ώρα που διαφεύγει ο υπαρχηγός της ναζιστικής εγκληματικής οργάνωσης αλλά επικηρύσσονται αυτοί που εφαρμόζουν ναζιστικής έμπνευσης μεθόδους διαπόμπευσης;
Το Ευρωδικαστήριο
Αυτό που οφείλει να προβληματίσει καθώς ρίχνει τη σκιά του σε όλο το σώμα είναι ο πλημμελής έλεγχος των πειθαρχικών ερευνών για τα περιστατικά αυθαιρεσίας των σωμάτων ασφαλείας κατά τη σύλληψη, την κράτηση και τις κάθε είδους αστυνομικές επιχειρήσεις καθώς, όπως τονίζει ο Συνήγορος, «η αμερόληπτη και διεξοδική πειθαρχική διερεύνηση των καταγγελιών αποτελεί στοιχειώδη αλλά και αδιαπραγμάτευτη απαίτηση για το κράτος δικαίου».
Διόλου τυχαία το συγκεκριμένο κεφάλαιο είναι εκτενές, ενώ σε αυτό εστιάζει ο Μηχανισμός το ενημερωτικό του σημείωμα. Αλλωστε, με το ερώτημα της επανάληψης της πειθαρχικής διαδικασίας λόγω δυσανάλογα επιεικών και ανεκτέλεστων πειθαρχικών ποινών κατά αστυνομικών για κακοποίηση Αφγανών πολιτών διαβιβάστηκε στον Συνήγορο καταδικαστική απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (Sarwari, απόφαση της 11.4.2019).
Στη δεύτερη έκθεση του Συνηγόρου του Πολίτη, ως Εθνικού Μηχανισμού Διερεύνησης Περιστατικών Αυθαιρεσίας, από την αρχή λειτουργίας του τον Ιούνιο 2017, αναφορικά με το ένστολο προσωπικό της Αστυνομίας, του Λιμενικού και του Πυροσβεστικού Σώματος και των υπαλλήλων των Καταστημάτων Κράτησης, αναφέρει ότι η Γενική Γραμματεία Αντεγκληματικής Πολιτικής δεν υπέβαλε ούτε μία υπόθεση. Στην έκθεση παρουσιάζονται όσα θετικά έγιναν σε θεσμικό επίπεδο και όσα εκκρεμούν, με την επισήμανση ότι πρόκειται για μια περίοδο «φορτισμένης πολιτικής αντιπαράθεσης για τη νομιμότητα, κυρίως αστυνομικών επιχειρήσεων».
● Ολόκληρη η έκθεση του ΕΜΗΔΙΠΑ.
Προσαγωγές για το τίποτα
«Σύμφωνα με τις παρατηρήσεις του Συνηγόρου, η αόριστη απροθυμία συνεργασίας, η αρνητική διάθεση κ.λπ., δεν θεμελιώνουν βάσιμες και εξατομικευμένες υπόνοιες τέλεσης συγκεκριμένης αξιόποινης πράξης, που να βασίζονται σε συγκεκριμένα στοιχεία και να νομιμοποιούν την απόφαση του επικεφαλής του κλιμακίου ελέγχου για προσαγωγή ιδιωτών. Επίσης, η απλή παρουσία σε συγκεκριμένο τόπο αποτελεί δικαίωμα και δεν στοιχειοθετεί καθ’ εαυτήν αντικειμενική ένδειξη εμπλοκής σε αξιόποινη πράξη, αφού οι πολίτες δεν υποχρεούνται να συνδέουν με ορισμένο νόμιμο σκοπό τη φυσική τους παρουσία σε δημόσιο χώρο»: μετά τα αλλεπάλληλα κρούσματα αστυνομικής αυθαιρεσίας κατά τον έλεγχο και την προσαγωγή πολιτών θεωρούμε ότι αξίζει να μνημονευθεί το σχετικό απόσπασμα από την έκθεση (σελ. 33) προς ενημέρωση οργάνων της τάξης και πολιτών.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου